Kun je met de psychologische behandeling EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) ook tinnitus behandelen? Volgens klinisch psycholoog Marian Rikkert van Ziekenhuis Rivierenland wel. Een onderzoek van vier jaar leverde op dat één op de twee patiënten er baat bij heeft. Dat is bijzonder nieuws voor mensen die aan oorsuizen lijden.

Tinnitus ontstaat niet alleen na te hard geluid of gehoorbeschadiging, maar kan ook optreden na medicijngebruik (zoals een chemokuur), na hoofdletsel of bij overbelasting. In Nederland hebben meer dan 80.000 mensen ernstige last van tinnitus. Dit heeft grote invloed op hun leven. KNO-artsen kunnen de kwaal constateren, maar medische behandelopties zijn er nauwelijks.

Snelwerkende therapie

‘Voor het onderzoek hebben we als Ziekenhuis Rivierenland samengewerkt met het St. Antoniusziekenhuis Nieuwegein, het LUMC, NoordWest ziekenhuizen in Alkmaar en Meander Medisch Centrum in Amersfoort,’ zegt Rikkert. ‘KNO-artsen uit deze ziekenhuizen verwezen patiënten naar ons door voor het onderzoek. De EMDR-behandeling is nagenoeg gelijk aan de psychologische behandeling. Die wordt gegeven bij verwerkingsproblematiek na een traumatische ervaring. Het is een korte, effectieve, snelwerkende therapie, die ik in het ziekenhuis vaak uitvoer.’

EMDR kan effect hebben binnen drie maanden, met een vergelijkbaar resultaat als bij andere behandelingen die een jaar duren.

Gevaar

‘Gehoor is een bijzonder orgaan. Het waarschuwt ons, zelfs eerder dan we iets zien,’ licht Rikkert verder toe. ‘Het is één van de gevaarsignaleerders in ons brein. Een vreemd geluid, zoals tinnitus, maakt ons dan ook alert. Onze hersenen interpreteren het tinnitusgeluid als ‘gevaar’, waardoor het veel stress oplevert en je er niet aan kunt wennen.’

EMDR haalt de emotie en de levendigheid van deze nare herinneringen af. Daardoor neemt ook het gevoel van gevaar en de bijhorende alertheid af. Op die manier kunnen de hersenen wennen aan het tinnitus-geluid en kan het naar de achtergrond verdwijnen. ‘Net zoals mensen die langs een spoorweg wonen, de langskomende treinen niet meer horen.’

Concrete hulp

Het mooie resultaat van dit onderzoek is volgens Marian Rikkert, dat je er mensen echt mee kunt helpen. ‘EMDR is nooit eerder als behandelmethode voor tinnitus in ogenschouw genomen,’ zegt ze. ‘Gelukkig heb ik een aantal goede onderzoekers om me heen kunnen verzamelen, waaronder Yanda van Rood. Zij heeft veel ervaring met somatisch onverklaarde lichamelijke klachten en tinnitus. Verder werk ik samen met Carlijn de Roos, supervisor en een autoriteit op gebied van EMDR, Julia Ratter als klinisch epidemioloog en prof. Marcel van den Hout. Deze laatste heeft eerder over de werking van EMDR gepubliceerd.’

Info voor patiënten

Nu dit eerste onderzoek laat zien dat EMDR een effectieve methode is voor verlaging van tinnitus-last, moet het nu eerst worden herhaald bij een grotere groep patiënten. Voor tinnitus-patiënten die andere behandelingen hebben geprobeerd zonder resultaat, geeft het onderzoek wel voldoende onderbouwing om EMDR toe te passen. Het is dan wel belangrijk dat dit wordt gedaan door goed opgeleide behandelaren (EMDR Practitioner-niveau) met kennis van lichamelijke klachten en het liefst werkzaam binnen een medische setting, zoals bij Audiologische Centra en afdelingen Medische Psychologie in ziekenhuizen.

Ben je tinnitus-patiënt en wil je in aanmerking komen voor een EMDR-behandeling, dan kun je je door je huisarts laten doorverwijzen naar een audiologisch centrum of KNO-arts. Na onderzoek kunnen zij je eventueel verder verwijzen naar psychologen waar zij mee samenwerken. Het is belangrijk om goed uit te zoeken of je behandelaar ervaren en geschoold is in EMDR bij tinnitus.

Meer uitleg over het onderzoek is te lezen in de wetenschappelijke publicatie.

Bron: HoorMij