Per 1 oktober 2010 is de heer dr. L.J.M. (Hans) van Balkom van Koninklijke Kentalis benoemd als bijzonder hoogleraar ‘Ondersteunde communicatie bij meervoudige handicaps’ bij de Faculteit Sociale Wetenschappen (Orthopedagogiek) aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

De leerstoel is uniek, omdat het wereldwijd de eerste en enige leerstoel is die zich volledig richt op Ondersteunde Communicatie: gebarensets en gebarensystemen, grafische symbolen, tastbare verwijzers, traditionele hulpmiddelen (schriften, borden, mappen) en technische, computergebaseerde toepassingen (bv. met computerspraak of virtuele leeromgevingen).

Kwaliteit van leven via communicatie
Mensen met meervoudige beperkingen streven ernaar om zo volledig mogelijk deel te nemen aan de maatschappij. Voor hun kwaliteit van leven is het noodzakelijk dat zij zoveel mogelijk zelfstandig keuzes maken en hun leven kunnen beïnvloeden. Communicatie is hiervoor cruciaal. Immers, het kenbaar maken van de eigen mening en van wat men wil, gebeurt in dialoog met de omgeving. Meervoudig beperkte mensen hebben vaak ernstige problemen met het leren, waarnemen en uiten van spraak en schrift, de ‘reguliere’ manieren van communicatie. Via Ondersteunde Communicatie wordt gezocht naar specifieke manieren van communiceren die voor een bepaalde persoon wel leerbaar en zinvol zijn. Dit kan allerlei vormen aannemen, van symbolen tot fysieke hulpmiddelen tot computerondersteuning.

Het leren communiceren via Ondersteunde Communicatie zorgt voor een andere taalontwikkeling dan regulier communicerende kinderen doormaken. Door dit te onderzoeken, komt er een beter antwoord op wat taalontwikkeling nu eigenlijk is, regulier of in afwijkende vormen. Bovendien kan hierdoor de Ondersteunde Communicatie verder verfijnd worden, waardoor mensen met een meervoudige beperking nog beter kunnen communiceren met hun omgeving.

Kentalis financiert deel onderzoeksprogramma
De bijzondere leerstoel is een initiatief van de BOSK, vereniging van motorisch gehandicapten en hun ouders. Kentalis ondersteunt de leerstoel door de financiering van een onderzoeksprogramma gericht op meervoudig beperkten met een combinatie van doofheid, spraaktaalmoeilijkheden en/of autisme en een verstandelijke beperking. Hans van Balkom zal hiervoor twee promotieonderzoeken gaan begeleiden.

De BOSK realiseert de leerstoel met financiële ondersteuning van de Stichting De Drie Triangels. Naast Kentalis financiert ook het Nationaal Revalidatie Fonds (NRF) een deel van het onderzoeksprogramma. In het kader van de leerstoel wordt een kennis- en ontwikkelcentrum voor Ondersteunde Communicatie opgezet, dat daadwerkelijke hulpmiddelen en nieuwe computergebaseerde toepassingen ontwikkelt.

Over Hans van Balkom
Hans van Balkom is programmadirecteur bij Kentalis voor het kennisgebied Ondersteunde Communicatie en stuurt vanuit die functie diverse onderzoeksprogramma’s en projecten aan. Daarnaast is hij lid van de wetenschappelijke raad van Kentalis.
Bij de Radboud Universiteit Nijmegen is Hans van Balkom momenteel directeur van het onderzoekscentrum voor a-typische communicatie.
In het verleden was hij onder andere verbonden als directeur en onderzoeker aan Pontem (onderdeel van Kentalis) en TNO Delft.

Kentalis in het kort
Kentalis is een landelijke organisatie die al 220 jaar gespecialiseerd is in diagnostiek, zorg en onderwijs voor mensen met beperkingen in horen of communiceren. Kentalis biedt klanten toegang tot alle actuele mogelijkheden van taal en communicatie. Door kennis en expertise te ontwikkelen, toe te passen en te delen wil Kentalis de kwaliteit van haar dienstverlening duurzaam verbeteren. Met hart, oog en oor voor de ander. En vooral: in goede dialoog met klanten, medewerkers en partners.