Slechthorenden, plots- en laatdoven hebben onvoldoende mogelijkheden om spraakafzien (ook wel ‘liplezen’ genoemd) te leren. Dat komt onder meer door een schaarste aan gespecialiseerde logopedisten. Voor veel mensen die slecht horen is spraakafzien onmisbaar in het contact met anderen.

Het Nederlands Centrum voor Plots- en Laatdoofheid (NC PLD) zet zich in voor een toename van het aantal deskundige logopedisten, maar heeft daarbij de steun van anderen nodig. Het NC PLD organiseert zorg en ondersteuning aan plots- en laatdoven in heel Nederland. Met de Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden (NVVS) constateert het centrum dat logopedisten met ervaring in het aanleren van spraakafzien steeds moeilijker te vinden zijn.

Zorgelijk
Een aantal logopedisten heeft zich op initiatief van de NC PLD verenigd in een werkgroep om de problemen in kaart te brengen. De situatie is zorgelijk, zo vinden alle betrokkenen.
Zo bleek dat de hogescholen het vak spraakafzien hebben geschrapt uit hun logopedie of er slechts minimaal aandacht aan besteden. Ook kunnen logopedisten nauwelijks goed materiaal over spraakafzien bemachtigen. Als het al in de handel is, is het verouderd of Vlaams. De beroepsvereniging van logopedisten NVLF vindt dat er meer gedaan moet worden aan het verbeteren van de communicatiegerichtheid van doven en slechthorenden. Marjolein Coppens: “Audiologie moet weer een groter onderdeel worden in de opleiding tot logopedist.”

Project
Om het aantal gespecialiseerde logopedisten te laten toenemen, is de NC PLD in gesprek met de Hogeschool Utrecht over een aparte post-hbo-opleiding. Ook heeft het centrum bij verschillende fondsen aangeklopt voor geld om nieuw lesmateriaal te ontwikkelen.
Tenslotte heeft het NCPLD plannen om een website op te zetten met daarop alle logopedisten die zijn gespecialiseerd in spraakafzien. Zowel huisartsen, audiologen en andere verwijzers als mensen met een gehoorprobleem kunnen daar hun voordeel mee doen.

Campagne
Al deze projecten verkeren in de beginfase en het is nog lang niet zeker of ze slagen. Het zal in ieder geval nog wel even duren voordat er in heel Nederland voldoende logopedisten zijn om slechthorenden, plots- en laatdoven te kunnen helpen.
Samenwerking met anderen is hierbij van groot belang. De NC PLD sluit zich dan ook van harte aan bij de campagne Logopedie en Gehoor van de Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie (NVLF).

Liplezen en spraakafzien
Spraakafzien wordt in de volksmond ook wel liplezen genoemd, maar dat is niet helemaal correct. Liplezen is wel een belangrijke component, maar bij spraakafzien wordt ook gelet op de gelaatsuitdrukking, gebaren en lichaamstaal.