Sommige cellen uit een stamcelgebied in het muizenbrein kunnen zich ontwikkelen tot de zintuigcellen van het binnenoor, de haarcellen. Ook bij mensen zijn die cellen te vinden. Mogelijk kunnen die in de toekomst bij dove mensen de verloren gehoorfunctie herstellen, opperen hersenonderzoekers in een artikel dat deze week online bij de Proceedings of the National Academy of Sciences verscheen.

Haarcellen zijn gespecialiseerde cellen die mensen, zoogdieren en vogels nodig hebben om te kunnen horen. De minuscule trilhaartjes aan de bovenkant van de haarcellen komen in beweging door geluidsgolven, en worden omgezet in zenuwsignalen. De tweede stap is dat naburige zenuwcellen die signalen doorgeven aan de hersenen. Het afsterven van haarcellen is een van de belangrijkste oorzaken van gehoorverlies. Haarcellen gaan kapot door regelmatige blootstelling aan hard lawaai, door bepaalde infecties en antibiotica, en door ouderdom. In Nederland hebben ongeveer 1,5 miljoen mensen gehoorproblemen. Voor afgestorven haarcellen komen geen nieuwe. En zonder haarcellen gaan ook de bijbehorende gehoorzenuwcellen kapot.

De onderzoekers ontdekten dat de cellen die de buitenste hersenkamers binnenin het muizenbrein bekleden, de zogeheten ependymcellen, erg op de haarcellen van het binnenoor lijken. Ze hebben dezelfde vorm, een bovenkant met minuscule haartjes, en dezelfde eiwitten. Ook in het mensenbrein bleek dat het geval.

In een kweekbakje maakten de ependymcellen van muizen, net als echte haarcellen, contact met de zenuwcellen die nodig zijn voor stap twee. Net als in het binnenoor liepen in het kweekbakje ook elektrische stroompjes van de haarcellen naar de zenuwcellen. En in een haarcelvrij gemaakt stukje binnenoor van een muis nestelden de gekweekte ependymcellen zich op de plek van de verdwenen haarcellen. Ook konden de onderzoekers de bijbehorende gehoorzenuwcellen kweken, met hersenstamcellen uit een zone in het muizenbrein die vlakbij de ependymcellen ligt. In een zenuwcelvrij gemaakt stuk binnenoor namen de opgekweekte stamcellen de plaats van de echte gehoorzenuwcellen in, en legden een werkend contact met de bestaande haarcellen.

Bron: NRC