Volgens lokaal nieuwsblad Jutter Hofgeest is Els Quax (50) een ambassadeur voor doven, slechthorenden en mensen met TOS (taalontwikkelingsstoornis). Els werkt als hoofdconducteur bij de NS en hielp mee met de iSignNGT-app.

In 2018 vroeg Els op Facebook hulp om de toegankelijkheid voor doven en slechthorenden in de trein te verbeteren. Ze kreeg mooie reacties, onder andere van het Gebarencentrum. Het initiatief leidde tot de ontwikkeling van een app, iSignNGT. iSignNGT was een basis gebarenwoordenboek met ruim 650 gebaren uit de Nederlandse Gebarentaal. Els gaf aan welke gebaren toegevoegd moesten worden, zoals gebaren voor in- en uitstappen, sprinter en dubbeldekker. In de app stonden daarna meer dan 15.000 gebaren en alle conducteurs van de NS hadden deze app op hun werktelefoon.

In 2019 won Els hiervoor een prijs. Els legt haar motivatie uit: ‘Tijdens het werk kwam ik een dove meneer tegen in de trein. Ik wilde met hem communiceren, maar de spoorse termen kon ik niet duidelijk maken in gebarentaal. Ik besloot een cursus te doen, maar de woorden dubbeldekker, sprinter en machinist leerde ik niet. Toen heb ik daar iets aan gedaan.’ De app werkt helaas nu niet meer.

Interesse in gebarentaal

Els vertelt in het interview dat haar broer Jaap een taalontwikkelingsstoornis heeft. Jaap en zijn gezin leerde daarom gebaren te gebruiken ter ondersteuning van de communicatie. Els vertelt dat Jaap ook zijn eigen gebaren bedacht, voor dingen waar hij geen woorden voor kon vinden.

Door het leren van gebarentaal als kind, kreeg Els interesse in gebarentaal en in dove mensen. Tijdens haar werk bij de NS wilde ze graag goed communiceren met dove mensen, maar de gebaren die met de NS te maken hebben, kende ze niet. Els ging op zoek naar meer informatie over de gebarentaal, maar ze vond geen gebarenboeken. Ook online was er toen heel weinig informatie te vinden.

Nieuwe ontwikkelingen

Binnen de NS benadruk Els het belang van goede communicatie met dove en slechthorende reizigers. ‘Ik deed het voor mijn broer en de rest is bijvangst’, zegt Els. ‘Eeuwenlang werden kinderen en mensen met een taalontwikkelingsstoornis niet gehoord. Nu zijn er veel meer mogelijkheden om te communiceren. Het heeft het leven van mijn broer Jaap verrijkt.’

Els vertelt ook nog over een nieuwe ontwikkeling. ‘Er wordt gewerkt aan een avatar, die in de treinen alles wat de conducteur omroept, vertaalt in Nederlandse Gebarentaal.’

Lees hier het originele bericht:

• Bij de redactie aan tafel: Els Quax