Nieuws > reportage > Stemmen in gebarentaal in Utrecht: ‘Dove mensen zijn volwaardige burgers’

Stemmen in gebarentaal in Utrecht: ‘Dove mensen zijn volwaardige burgers’

17-03-2022 reportage

Bij de gemeenteraadsverkiezingen dit jaar konden mensen op verschillende plekken in Nederland stemmen in gebarentaal. Er waren dove stembureauleden, gebarentaalvaardige stembureauleden of tolken Nederlandse Gebarentaal. Net als vorig jaar kon je bij het kantoor van het College voor de Rechten van de Mens in Utrecht stemmen in gebarentaal. De redactie van Doof.nl nam een kijkje.

Als we om half 11 binnenkomen, ontdekken we al snel dat het stembureau volledig wordt bemand door dove mensen. De voorzitter van het stembureau is Benny Elferink (rechts op de foto boven), directeur van het Nederlands Gebarencentrum. De andere stembureauleden zijn Lisa (links op de foto) en Mirjam (in het midden op de foto). Ook zijn er twee tolken Nederlandse Gebarentaal (NGT) aanwezig, voor de horende bezoekers. Dat de horenden hier in de minderheid zijn, zorgt voor een unieke sfeer.

Bijzondere gang naar de stembus

De horende mensen die komen stemmen, weten vaak niet dat gebarentaal hier de voertaal is. Ze moeten even schakelen als ze ontdekken dat er dove mensen achter de tafels zitten, maar de communicatie verloopt goed – soms met tolk en soms zonder. Voor een van de stemmers is haar gang naar de stembus sowieso bijzonder. Zij heeft sinds kort de Nederlandse nationaliteit en gaat voor het eerst stemmen in Nederland.

‘De opkomst is lager dan bij de Tweede Kamerverkiezingen vorig jaar’, vertelt voorzitter Benny Elferink. ‘Tot nu toe zijn er vier dove mensen bij het stembureau geweest, maar we verwachten er nog wel meer later op de dag’. Een gepensioneerde dove vrouw is speciaal naar het stembureau gekomen om een praatje te kunnen maken. ‘Jammer dat er geen koffie is!’ zegt ze. Ook komt er een gebarentolk langs. Ze is vanaf de andere kant van de stad komen fietsen, omdat ze nieuwsgierig was hoe het zou zijn op dit stembureau.

Volwaardige burgers

De dove stembureauleden zijn duidelijk trots op hun stembureau. Hun belangrijkste reden om vandaag zitting te nemen op dit stembureau is laten zien dat dove mensen volwaardige burgers zijn die onderdeel zijn van de maatschappij. ‘Inclusiviteit is zo belangrijk!’. De locatie van het stembureau lijkt dan ook niet toevallig gekozen. Het eerste artikel van de Universele Verklaring van de Rechten van de mens luidt: ‘Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren.’ En hoe kun je dat beter uitdragen dan op verkiezingsdag in het kantoor van het College van de Rechten van de Mens?

Ook de krant De Stentor kwam langs voor een verslag en noemde het ‘misschien wel het allerstilste stembureau‘ van Nederland. En DUIC schreef een artikel over een ander zeer toegankelijk stembureau in Utrecht.

Reacties

Er zijn 3 reacties Bekijk

17/03/2022 17:34

# speciale stembureaus
Ik heb als dove nog nooit problemen gehad bij het stemmen. Alles is gewoon duidelijk bij de tembureaus en de uitzonderlijke keren dat ze me wat vroegen, zei ik doof te zijn. Dan werd de communicatie onmiddellijk aangepast.
# in het vakje doven duwen
Het maakt mensen zwak en afhankelijk als ze al van jongs af aan in een speciaal vakje geduwd worden, zodat deze doven al snel gaan denken dat ze alleen iets kunnen gaan doen als daar dovenbegeleiders bij zijn. .

Beantwoord

Arthur

17/03/2022 19:12

Tolken zijn geen begeleiders, als iemand een vraag stelt is het nog altijd de dove persoon zelf die antwoord geeft – rechtstreeks of via de tolk.
Niks mis mee toch als doven een tolk of een app als communicatie-hulpmiddel gebruiken, om als vrijwilliger te kunnen meehelpen met de verkiezingen?

17/03/2022 21:48

Dit is een artikel uit de reeks over de toegankelijkheid van de stembureaus. Die zijn altijd toegankelijk geweest voor doven, je kan er zonder ook maar iets te zeggen of te moeten horen doorheen schuiven.
Dit keer was er wel een vraag, want ik overhandigde de enveloppe met de stempas en die bleek nog gesloten te zijn. Er werd gevraagd of ik de enveloppe en de bijlage terug wilde. Dat was niet meteen duidelijk, dus ik sprak 3 woorden: ik ben doof. Toen werd het zichtbaar gevraagd door iemand die gewoon normaal kon communiceren zonder hulpmiddelen.

Overigens staat er een ergerlijke fout in dit artikel:
“Bij de gemeenteraadsverkiezingen dit jaar konden mensen op verschillende plekken in Nederland stemmen in gebarentaal”.
Nee, je kan niet stemmen in gebarentaal, het blijft stemmen met met het officiële stemformulier door daar al of niet een rondje rood te kleuren, het formulier weer dicht te vouwen en in de stembus te schuiven.

Doven die moeite hebben met gedrukte verbale formulleren, moeten de eerder ontvangen kandidatenlijst, al dan niet met hulp, vooraf bestuderen en daarop aangeven welke het worden zal en dat formulier meenemen naar het stembureau en in het stemhokje om de gemaakte keuze dan op het stemformulier over te nemen.

Beantwoord