Hoe leg je aan een kind uit dat je slechthorend bent?

Een van de ergernissen van slechthorende mensen is dat ze moeten blijven uitleggen dat zij geluid anders waarnemen of mensen niet goed kunnen verstaan. Als het al zo lastig voor volwassenen is om dit te begrijpen, hoe kun je er dan toch voor zorgen dat kinderen dit wel doen?

Het voordeel is dat kinderen veel sneller leren, nadeel is dat ze het ook veel sneller weer vergeten. En als ze het dan al begrijpen, hoe kun je er dan voor zorgen dat ze bepaalde dingen doen of juist niet doen, zodat jij beter kunt verstaan? Slechthorendheid treft niet alleen de slechthorende maar ook de mensen daarom heen.

Een van de ergernissen van mensen uit de omgeving van een slechthorende is dat ze niet worden verstaan! Van belang dus dat er een goede uitleg komt, en een goede aanpak. Gelukkig zijn er een hoop dingen die je met elkaar kunt doen.

Een tijd geleden ging ik samen met Tijn een brood kopen bij de bakker. Toen we naar buiten liepen, wees Tijn naar een meneer. ‘Kijk mam! Hij heeft dezelfde oordingetjes als jij.’ Ik snapte eerst niet wat hij bedoelde, de man en ik keken elkaar aan en begrepen niet wat hij gezegd had. Toen ik beter naar de man keek, zag ik de gehoorapparaten achter zijn oren zitten. Ik legde uit dat ik ook een hoortoestel draag. We moesten er allebei om lachen. Ik realiseerde mij hoe bewust Tijn er ook van is dat ik iets draag wat niet iedereen heeft.

Ik besloot op internet te zoeken naar iets wat meer aansluit bij zijn niveau waardoor hij kan begrijpen wat slechthorendheid is. Want als het voor volwassenen al lastig is om te begrijpen, hoe is dat dan voor een kind. Ik stuitte op een filmpje van ‘The Flinstones’. Hij vond het erg geestig! Toch blijft gehoorverlies abstract voor kinderen. Tenzij ze zelf slechthorend zijn. Ook dan is het goed om een manier te bedenken om het aan de omgeving duidelijk te kunnen maken of het aan vriendjes uit te kunnen leggen.

Waar kun je naast dit filmpje nog meer aan denken?

• Net als volwassenen vergeten kinderen dat je slechthorend bent, blijf het dus uitleggen.
  Bedenk een uitleg die past bij het niveau van het kind. Tijn vertelde onlangs aan een vriendje dat kwam spelen dat ik een gehoorapparaat heb. ‘Mijn moeder heeft een microfoon in haar oor, daarmee hoort ze ons.’ ‘Cool’ was de reactie aan de andere kant!
• Doe het kind een koptelefoon op of laat het de vingers in de oren doen en praat zachtjes. Leg uit dat dit is hoe jij hoort. Uiteraard is dit ook weer afhankelijk van de leeftijd en is het de vraag in hoeverre het kind al in staat is te begrijpen hoe iets voor iemand anders werkt.
• Gebruik niet te veel tekst en maak het visueel. Draag je een gehoorapparaat? Haal hem er eens uit. Tijn vond het altijd leuk om de batterijen van mijn hoortoestel te verwisselen. Ook heeft hij hem weleens ingehad. Hij vond het erg gek klinken.
• Wat helpt jou om goed te kunnen functioneren? Praktische dingen zoals een plek aan tafel zodat je een kind goed kunt zien of schoenen uit in huis werken nu eenmaal beter dan de afspraak elkaar niet vanuit een andere ruimte te roepen. En blijf aangeven hoe je elkaar goed kunt verstaan.

Er was een periode dat ik mij schaamde voor mijn gehoorapparaat. En nog steeds vind ik het lastig dat het mij niet lukt een gesprek te voeren, als er twee kinderen op de achtergrond met speelgoed met sirenes aan het spelen zijn. Toch helpt het om het uit te blijven leggen. Besef dat het aangeven van jouw slechthorendheid er niet voor zorgt dat mensen snappen wat het is, of dat ze weten wat ze ermee moeten. Het helpt als jij dit wel weet en dat ook kunt aangeven. Wanneer jij namelijk aangeeft wat je nodig hebt, kan de ander er iets mee doen. Dat geldt voor kinderen net zo goed als voor volwassenen.

Leggen jullie het uit? En hoe heb je dit gedaan? Wellicht heb jij tips waar een ander weer iets aan heeft.