Column Jan: De les lezen
Vorige week mocht ik een gastcollege geven op het Horizon College, een mbo-instelling in Alkmaar. Tweedejaars studenten in opleiding voor doktersassistent in twee groepen van 25 vrouw. O nee, er was een moedige man bij. Het doktersassistentenvak is geen mannenaangelegenheid…
Het onderwerp was het oor. Ja, dan ga ik los, want daar weet ik veel over te vertellen. De studenten van rond de 20 jaar hingen aan mijn lippen. Wat is lesgeven dan leuk. Met 50 plaatjes in mijn PowerPoint probeer ik enige structuur aan te brengen, want anders vlieg je van hot naar her. Men had mij gewaarschuwd dat tweedejaars BOL-studenten anders zijn dan de groep doktersassistenten in opleiding aan wie ik bij ROC TOP lesgeef in pathologie (zogenaamde BBL-studenten). Dat viel erg mee.
Bijleren
De enige man die ik lesgeef op ROC TOP, een mbo-instelling in Amsterdam, komt uit de reisbranche. Marc volgt mijn lessen nauwgezet en stelt de goede vragen. Ik heb respect voor deze groep studenten, want het doktersassistentenvak in 18 maanden leren, is knap als je dat naast je werk moet doen. Gelukkig zijn er studenten bij met veel ervaring die het gemakkelijk af gaat. Anderen, met een korte praktijkervaring, hebben er meer moeite mee. Die meekrijgen is de uitdaging en dat valt voor een KNO-arts met weggezakte algemene pathologiekennis, niet mee.
Pathologiekennis ophalen die voor een deel is weggezakt, is veranderd en soms veel duidelijker is geworden, vergt ook voor mij de nodige voorbereiding voor mijn lessen.
Endorfine
Terug naar Alkmaar. Mijn toehoorders zijn echt geïnteresseerd. Ik hoop ze toepasbare kennis van het oor bij te brengen. Hoe werkt het oor? Welke aandoeningen komen in de praktijk veel voor? Dit onderwerp heb ik niet hoeven voor te bereiden. Een thuiswedstrijd.
Sommige onderwerpen die ik over het oor behandel zijn ook van belang voor de studenten zelf. Denk daarbij aan het omgaan met harde muziek. Ik vertel over preventie en de gevolgen, zoals tinnitus. Het geluid van tinnitus, dat ik laat horen in het grote klaslokaal met de studenten ver uit elkaar, gaat door merg en been. Ik leg uit dat je dat toch niet wil hebben. Altijd een verschrikkelijke herrie dag in dag uit. Herrie die niet gaat slapen. Je ziet ze denken, dat wil ik later nooit krijgen…
Ik wijs op de reden waarom hard geluid lekker is: het vrijkomen van endorfines (het gelukshormoon). Dat deze endorfine het verschil kan maken tussen een goed of slecht festival.
Toch lijkt de boodschap aan te komen. Maar de ervaring leert: het gelukzalige gevoel dat endorfines geven, is toch vaak sterker dan de nu verkregen kennis van het gevaar van hard geluid. Zal de les van Van der Borden goed genoeg zijn?
Reacties
Wat een mooi verhaal. Lang leven de mbo-ers. 60% van de arbeidsmarkt. Ze hangen aan je lippen om te leren Jan!
Ja, de verhalen uit de praktijk maken het verschil bij het onthouden van de inhoud en dat doet Jan goed
De kracht van het leren zit in de herhaling. Dus steeds blijven zeggen. Het wordt nog steeds niet vaak genoeg gezegd, want telkens weer zie ik berichten waarin schokkend nieuws gebracht wordt: je kan van harde muziek blijvende gehoorproblemen en/of tinnitus krijgen. En dat je met oortjes, die dus IN het oor gestoken worden, waarschijnlijk meer schade aanricht dan met de grote doppen op je oren.
Kent u trouwens de gehoorslang?
Een stuk tuinslang van circa een armlengte en een trechtertje erin gestoken aan de ene kant en een tuitje aan de andere kant. ’t gaat ook zonder tuitje, maar dat is minder leuk voor je gehoorgang.
Dan zet het proefkonijn het tuitje in z’n oor en da ander fluistert in de trechter. Je staat verstelt van de grote geluidsversterking. Dus nooit hard praten if scherp fluisteren in de trechter. Zon gehoorslang is dus wel een risico voor iemand die denkt hiermee de aanschaf van een hoorapparaat te kunnen omzeilen.
De lengte van de slang blijft beperkt. Het kan dus niet in het ziekenuis tussen 2 bedden in gebruikt worden. Hoe langer de slang, hoe groter de vervorming doordat het geluid tegen de wanden aan voorwaarts stuitert.
Voor zo’n klas neem je dus 2 of meer slangen en een zak tuitjes mee. Dan kunnen ze testen of ze geluidsverschillen horen bij de verschillende lengtes. En dan mogen ze gaan gissen wat het verschil is tussen horen via zo’n trechterslang (was vroeger via een metalen toeter of een dierenhoorn) of via een gehoorapparaat. Dat verschil was vroeger (zeg jaren 60-90) trouwens veel groter.