De politie, het Openbaar Ministerie en de AIVD doen met enige regelmaat een beroep op lipleesdeskundigen. Maar ze worden niet vaak ingezet bij strafprocessen. De vraag die leeft is hoe betrouwbaar het werk van het spraakafzien-team is.

Het spraakafzien-team is wel eens ingezet bij strafprocessen, maar dit leidde vaak tot veel discussie. Over hun werkwijze willen ze overigens niet uitwijden. Naar aanleiding van een strafproces op 15 november jl. is dit onderwerp weer aangewakkerd, want hoe betrouwbaar is het en kan het gebruikt worden als bewijsstuk?

Deskundigenregister
‘Ik kom zelden zaken tegen waarin lipleesdeskundigen worden opgevoerd’, zegt Rolf Hoving, docent aan de Rijksuniversiteit Groningen en gepromoveerd op deskundigenbewijs. ‘Het is geen algemeen aanvaard deskundigenterrein zoals vingerafdrukken.’ Lipleesdeskundigen staan ook niet geregistreerd in het officiële deskundigenregister. En het Openbaar Ministerie mag in de rechtbank alleen deskundigen opvoeren die daarin staan vermeld.

Liplezen
‘Op basis van wetenschappelijke literatuur kan een gemiddeld goed horend persoon  ongeveer 25 tot 40% spraakafzien.’vertelt Linda Groot, logopedist en werkzaam op de Hogeschool Utrecht bij de opleidingen Tolk en Docent Nederlandse Gebarentaal. ‘Dove mensen zijn er beter in, omdat ze het vaak al vanaf hun geboorte doen. Ik had ooit een collega die wel 60 tot 70% haalde, maar nooit 100%. Technische gezien is het ook onmogelijk. Veel klanken worden in de keel geproduceerd, waardoor je ze niet kunt zien. Net als klanken die er qua mondbeeld hetzelfde uitzien. Zonder geluid zie je het verschil niet. En daarnaast spelen articulatie, tempo, context en oogcontact een belangrijke rol.’ Daarbij wil zij overigens niet afdoen aan de betrouwbaarheid van het spraakafzien-team, omdat ze hun methoden niet kent. ’Ik benader het puur vanuit de logopedie.’

Lees het artikel in de Volkskrant