Joni Oyserman is een van de vijf leden van het adviescollege Nederlandse Gebarentaal. Ze vertelt in een interview met VHZ wat het college doet en gedaan heeft. ‘Wij willen dat gebarentaal niet als zorg wordt gezien maar als volwaardige taal. Duits, Engels of Frans is ook geen zorg.’

In 2020 gebeurde het: de Nederlandse Gebarentaal (NGT) werd erkend als taal. Als gevolg daarvan werd er op 1 januari 2022 een adviescollege Nederlandse Gebarentaal van vijf leden aangesteld. De leden zijn Johan Wesemann, Kim English-van Berkel, Tony Bloem, Onno Crasborn en Joni Oyserman. Zij geven de minister van Binnenlandse Zaken advies – gevraagd en ongevraagd – over het gebruik van NGT in Nederland.

Joni vertelt VHZ dat het college nu vooral bezig is met inventariseren. Wat is er al gebeurd en – belangrijker – wat moet er nog gebeuren? En wat is nu het meest belangrijkst? Het gaat niet alleen over de tolkvoorziening, maar ook over onderwijs, zorg en justitie.

Meer aandacht voor gebarentaalontwikkeling

Het adviescollege ontdekte dat eerdere discussies over gebarentaalaanbod voor ouders op de plank zijn gelegd. In een rapport uit 2001 stond dat NGT-aanbod mag, niet dat het moet. Het medische perspectief was daarbij leidend. NGT werd gezien als ‘medische behandeling’, in te zetten als de gesproken taal niet goed verloopt. Joni vertelt: ‘Als adviescollege vinden we juist het taalperspectief belangrijk. We vinden dat dove kinderen met een CI of hoortoestel recht hebben op taal. En NGT is de meest toegankelijke taal. De taal die de basis zou moeten vormen waarop je andere vaardigheden kunt aanleren. De groep dove kinderen in het regulier onderwijs is enorm gegroeid – het zijn er nu meer dan in het dovenonderwijs. En die groep heeft meer aandacht nodig.’

Het volledige gesprek met Joni Oyserman lees je op de website van VHZ. VHZ verzamelt kennis over diagnostiek, zorg en onderwijs gericht op slechthorenden, doven en communicatief beperkten.

• Joni Oyserman: ‘Gebarentaal is geen medische behandeling’