Op 1 augustus 2014 is de Wet passend Onderwijs ingevoerd. Nu, ruim twee jaar later, is er nog veel werk aan de winkel. Hoe is de situatie nu en wat zijn aandachtspunten?

Het doel van de invoering van passend onderwijs is om iedere leerling die extra aandacht of ondersteuning nodig heeft, een passende onderwijsplek te bieden. Reguliere en speciale scholen werken hiervoor samen op regionaal niveau. Scholen hebben sinds de invoering van de Wet passend onderwijs een zorgplicht. Dit houdt in dat de school die de ouders kiezen, de taak krijgt om het kind een zo goed mogelijk passende onderwijsplek te bieden.

Anno 2017
In de afgelopen twee jaar is er veel gebeurd. Ouders mogen hun kinderen met rugzakje nu op iedere gewenste school aanmelden. De school is verplicht deze kinderen op te nemen en er alles aan te doen een passende onderwijsplek te bieden. Toch concludeert de Onderwijsraad in een rapport van december 2016 dat er nog een aantal punten op de agenda staan die niet goed lopen.

Decentralisatie
Zij noemt onder andere de ontoereikende informatie op leerlingniveau. Nog niet alle scholen geven een duidelijk beeld van welke ondersteuning zij bieden voor welke leerlingen. Dit komt met name omdat de criteria voor recht op extra ondersteuning niet meer vastgelegd zijn door de decentralisatie. Voor de invoering van de Wet passend onderwijs was dit wel het geval. Iedere regio bepaalt nu zijn eigen criteria, met als gevolg dat sommige scholen geen gegevens vastleggent waardoor er een onbetrouwbaar beeld ontstaat van de hoeveelheid leerlingen die extra onderwijsondersteuning krijgen. Daarnaast krijgen leerlingen op dezelfde school met dezelfde ondersteuningsvraag niet dezelfde zorg omdat ze uit verschillende gemeenten komen. Dit zorgt ervoor dat er geen goede vergelijking gemaakt kan worden van de situatie voor en na het invoeren van het passend onderwijs.

Dekkingsaanbod
Bovendien geeft de Onderwijsraad aan dat er ook nog geen dekkingsaanbod bestaat. Reguliere en speciale scholen werken samen in een samenwerkingsverband om de hulp te kunnen bieden die de leerling nodig heeft vanwege hun rugzakje. Desondanks zijn scholen wat terughoudend om zich te specialiseren in een bepaald type aanbod. Met als gevolg dat zij niet altijd de juiste specialistische ondersteuning kunnen bieden. De Onderwijsraad pleit voor een grotere variatie aan ondersteuningsvormen.

Verslag ‘Door de bomen het bos’
De invoering van de wet heeft nogal wat aanpassingsvermogen gevergd van voornamelijk leraren. Door het leveren van maatwerk, komen zij voor andere zaken tijd te kort. De vraag om bijvoorbeeld klasse-assistenten is dan ook heel groot. Maar dat kost geld.

Hoe leraren en ouders het passend onderwijs ervaren, wordt beschreven in het verslag ‘Door de bomen het bos’. Jelle van der Meer deed journalistiek onderzoek naar de ervaringen van leraren en ouders, anderhalf jaar na invoering van de wet. Van der Meer heeft basisscholen en scholen in het voortgezet onderwijs bezocht en gesprekken gevoerd met vele leraren en ouders die betrokken waren bij extra onderwijsondersteuning. Hij heeft uitgezocht wat goed gaat, wat beter moet en wat mogelijke oplossingen kunnen zijn. Hij stelt onder onder andere dat het aantal kinderen met een extra zorgbehoefte op reguliere scholen stijgt, terwijl het aantal op speciale scholen nauwelijks daalt. Door de Wet passend onderwijs, lijken meer kinderen dus aanspraak te maken op extra ondersteuning. Dit vraagt om maatwerk, terwijl de omstandigheden waarin de leerkracht werkt, daar niet op aanhaken, omdat ze nog gericht zijn op het oude onderwijssysteem. Denk aan de grote groepen, weinig assistentie en materialen en schoolgebouwen die niet geschikt zijn voor maatwerk.

Kortom, de wet is ingevoerd, maar in de praktijk is er nog veel werk aan de winkel.

Gebaseerd op: Onderwijsraad