In Zimbabwe is nu een nieuw gebarentaalwoordenboek te koop. Dit woordenboek maakt een eind aan de verwarring die nu wordt veroorzaakt door de grote verschillen in de verschillende dialecten. De Zimbabwanen hopen dat deze standaardisatie leidt tot meer integratie in de samenleving.

Een voorbeeld: hetzelfde gebaar betekent in de hoofdstad Harare `schoenen`, maar in de op een na grootste stad in Zimbabwe, Bulawayo, betekent het `varken`. In Bulawayo zeg je `goed` door twee duimen in de lucht te steken, maar in Harare leg je voor ditzelfde woord vier vingers op het puntje van je duim. Op de website van BBC News is een filmpje te zien waarin een aantal verschillen worden uitgelegd.

Vertegenwoordigers uit alle provincies van Zimbabwe hebben de afgelopen jaren samengewerkt om alle verschillende dialecten bij elkaar te brengen. Het verschijnen van het woordenboek is een enorme doorbraak. Eerder gebarentaalwoordenboeken werden door dove Zimbabwanen geweigerd. Omdat deze woordenboeken niet waren samengesteld door dove mensen zelf weken de gebaren in het boek erg af van de gebaren die op straat gebruikt wordt. `Dit woordenboek is gemaakt voor doven door doven`, zegt Sindile Mhlanga, een van de samenstellers. `Een goed woordenboek is de sleutel voor een goede communicatie met dove mensen. Het zal onze communicatie met anderen verbeteren. Nu kennen we situaties waarin een werkgever met zijn dove werknemer via briefjes communiceert. Dat vinden we respectloos. Dit woordenboek helpt ons om hier een einde aan te maken`.

Er zijn gebaren die veranderd zijn op basis van culturele relevantie. Het gebaar voor `meisje` kwam oorspronkelijk uit de Amerikaanse gebarentaal waarbij je met je vingers aan een denkbeeldige pluk haar trekt. Maar veel Zimbabwaanse vrouwen dragen hun haar kort, daarom is het gebaar vervangen door een vuist op de borst.

Volgens officiële cijfers zijn er ongeveer 20.000 doven in Zimbabwe, maar de betrokkenen bij het project denekn dat dit cijfer veel hoger ligt.

Andere landen rond Zimbabwe werken aan een soortgelijk project. In Lesotho wordt gewerkt aan een woordenboek en ook Botswana en Mozambique zijn inmiddels gestart om de gebaren te verzamelen.

Bron: BBC News