Naar aanleiding van heel wat problemen bij het tolken in onderwijs heeft de Vlaamse Vereniging van Tolken Gebarentaal (VVTG) besloten om op 1 en 4 september niet te werken. De staking geldt zowel voor de sector Onderwijs en Welzijn.

Fevlado, de federatie van Vlaamse Dovenorganisaties begrijpt dat van deze actie de tolkgebruikers het slachtoffer zijn, maar steunt de staking toch. Het is noodzakelijk dat het departement Onderwijs beseft dat er een grondige verandering nodig is in de houding en visie tegenover geïntegreerd onderwijs voor dove en slechthorende leerlingen. Indien de tolken Vlaamse Gebarentaal het werk binnen onderwijs niet meer kunnen of willen uitvoeren kan er geen sprake zijn van integratie. Steeds meer tolken stoppen met werken waardoor het tolkentekort groter wordt. Een situatie waarvan alle tolkgebruikers uiteindelijk de dupe worden.

Er wordt ook in de sector Welzijn gestaakt om de draagkracht van de actie uit te breiden. De tolken vragen echter enkel aan Onderwijs om enkele maatregelen te ondernemen om hun werksituatie te verbeteren. Aan het departement Welzijn wordt een verhoging van de tegemoetkoming gevraagd en hopen de tolken Vlaamse Gebarentaal dat de samenwerking in dezelfde positieve sfeer kan blijven verlopen. Bij het departement Onderwijs ligt dit anders.

De Vlaamse Vereniging Tolken Gebarentaal (VVTG) kondigde de actie aan als volgt:

Staking!
De tolken Vlaamse Gebarentaal staken op vrijdag 1 september en op maandag 4 september in gans Vlaanderen.

Waarom?

• Tolken Vlaamse Gebarentaal krijgen geen loon maar een tegemoetkoming.
• We hebben geen recht op vakantiegeld of eindejaarspremie.
• We hebben geen anciënniteit.
• We hebben geen vervangend inkomen bij ziekte (1 maand ziek is 1 maand zonder inkomsten).
• We hebben (bijna) geen inkomsten tijdens de schoolvakanties (15 weken per jaar).
• Werken op avonden, zon- en feestdagen wordt even weinig betaald als overdag werken op weekdagen.
• Reistijd, wachttijd (springuren in onderwijs) en voorbereidingstijd worden niet vergoed.
• Een tolk VGT in onderwijs lijdt een gemiddeld inkomenverlies van 15% door ziekte en afwezigheid van de klant, de leerkracht of de tolk. Dit verlies kan oplopen tot 70% tijdens examenperiodes en schooluitstappen.
• We kunnen niet werken wanneer we willen. Sommige periodes zijn we verplicht werkloos maar dan zonder uitkering!
• Al jaren beweren beleidsverantwoordelijke politici in het parlement dat er te weinig tolken zijn om aan dove leerlingen die integreren meer tolkuren te geven (nu ontvangen leerlingen nauwelijks 5 tot 8 tolkuren per week), maar diezelfde beleidspolitici vergeten steevast om ervoor te zorgen dat de werkvoorwaarden van de tolken verbeterd worden.
• We zijn verplicht het statuut van zelfstandige aan te nemen maar in werkelijkheid wordt zelfs dit (nep)statuut uitgehold. Vooral in de onderwijssituatie worden de tolken uitgebuit en verpletterd met allerhande regels en controles die buiten proportie zijn. De Cel Speciale Onderwijsleermiddelen beslist zonder meer dat bepaalde uren niet betaald worden aan een tolk, omdat iemand een fout heeft gemaakt. Ook als de tolk correct heeft gehandeld en de fout bij iemand anders ligt.
  Het kost massa’s tijd en geld om al die controles uit te voeren en de papierberg te verwerken die alle regels met zich meebrengen. Ook de integratiescholen zitten met hun handen in het haar. Elk jaar veranderen de regels zodat niemand nog kan volgen. Is dit dan de fameuze vereenvoudiging van de administratie?
  Elk tolkuur in onderwijs wordt eigenlijk door 5 verschillende partijen gecontroleerd (het CAB, de klant, de leerkracht van het getolkte lesuur – die na elk getolkt lesuur zijn handtekening op een werkrooster moet zetten -, de contactpersoon van de integratieschool en de Cel Speciale Onderwijsleermiddelen van het ministerie van onderwijs).
  De tegemoetkoming per tolkuur (bruto) bedraagt momenteel 27,08 euro (in Nederland is dat 41,00 euro, + verhogingen voor avonden, zon –en feestdagen). De km-vergoeding bedraagt 0,2 of 0,25 euro/km (In Nederland 0,86 euro/km ).

Een financieel onderzoek van het kalenderjaar 2004 toonde aan dat het gemiddeld netto jaarinkomen van een tolk in hoofdberoep 9717,2 euro bedroeg. Dit is een maandinkomen van 809,8 euro. DAAROM ZIJN ER TOLKEN TEKORT!

In het laatste jaar zijn er een tiental tolken gestopt, waarvan 2 tolken in zelfstandig hoofdberoep. De Vlaamse Gebarentaal is nu een erkende taal. De tolken Vlaamse Gebarentaal hebben recht op een loon, zoals andere tolken.

Dit is in een notendop waarom we actie voeren.

Wat vragen we?

• Een eerlijk loon en een aanvaardbaar, aangepast statuut
• We werken via een bemiddelingsbureau, nl. het CAB. Zij doen al jaren de bemiddeling, de controle en de uitbetaling van de tolken. Deze controle volstaat, zo blijkt uit de lange samenwerking met het VAPH (vroegere VFSIPH). Het totaal ongepaste wantrouwen en de obsessieve controles van de Cel Speciale Onderwijsleermiddelen moeten ophouden. Ze werken de integratie van dove jongeren in het reguliere onderwijs tegen en jagen tolken weg.

Standpunt Fevlado
Fevlado steunt de staking van de tolken Vlaamse Gebarentaal. Wij dringen aan bij de minister van Onderwijs om degelijke maatregelen te treffen die de werksituatie van de tolken verbeteren. Ook de dovenscholen en integratiescholen zullen door Fevlado aangeschreven worden met de mededeling dat Fevlado de actie steunt. We vragen hen ook om op 1 en 4 september een oplossing te voorzien voor de dove leerlingen die op die dagen geen tolk zullen hebben.

Wij hopen dat de overheid en ook de gebruikers begrijpen dat deze situatie onhoudbaar is. Het is voor een tolk VGT niet mogelijk om als zelfstandige financieel te overleven. Dit heeft als gevolg dat steeds meer tolken stoppen. Hierdoor wordt het tolkentekort groter en is een uitbreiding van tolkuren, zowel in de sector Onderwijs als Welzijn, bijna onmogelijk. Fevlado bepleit steeds om meer tolkuren te voorzien voor dove en slechthorende personen, maar indien er geen tolken meer zijn is dit een onrealistische eis. Als het aantal tolkuren beperkt blijft, is er ook niet voldoende werk voor de tolken en zo komen we terecht in een vicieuze cirkel. Zonder tolken Vlaamse Gebarentaal kan er geen sprake zijn van integratie.

Bron: FeVlaDo