Het Rijksmuseum biedt sinds kort als eerste museum een videotour in Nederlandse Gebarentaal. Deze digitale rondleiding is gemaakt in samenwerking met Roos en Martine Wattel van Wat Telt! en Max Vonk. De tour leidt langs twintig kunstwerken en bevat weetjes, filmpjes en animaties die tussen het kijken door extra informatie geven. De tour is als tiende taal toegevoegd aan de Rijksmuseum-app.

Roos Wattel: ‘We zijn heel blij dat het Rijksmuseum de dove en slechthorende bezoeker verschillende mogelijkheden biedt om op een ontspannen manier het museum te beleven. De toevoeging van de Nederlandse gebarentaal in de videotour betekent naast toegankelijkheid ook een vorm van erkenning van de Nederlandse gebarentaal.’

Al tien jaar museumgebaren

Het Rijkmuseum bood tien jaar geleden al rondleidingen aan in Nederlandse Gebarentaal. Aanleiding was de tentoonstelling over de dove kunstenaar Hendrick Avercamp. Er is toen in samenwerking met het Nederlands Gebarencentrum een begin gemaakt met het museumlexicon in Nederlandse Gebarentaal. Hierin is een aantal nieuwe gebaren vastgelegd, zoals: ‘restaureren’, ‘depot’ en ‘conservator’. Ook heeft het museum toen een lesprogramma voor het dovenonderwijs ontwikkeld.

Sinds 2016 is het Rijksmuseum aangesloten bij Musea in Gebaren en organiseert het maandelijks rondleidingen door dove gidsen in de vaste collectie en tentoonstellingen. Met de nieuwe videotour kunnen dove bezoekers nu op elk gewenst het museum bezoeken met uitleg in de eigen taal. De tour kan ook thuis ter voorbereiding of na afloop van het museumbezoek worden bekeken.

Over de makers

Deze tour is gemaakt in samenwerking met Roos en Martine Wattel van Wat Telt! en Max Vonk. Wat Telt! is een toegankelijkheidsadviesbureau, gespecialiseerd in de dove en slechthorende doelgroep. Wat Telt! heeft in 2015 het project Musea in Gebaren opgezet, samen met Foam Fotografiemuseum Amsterdam. Vanaf 2019 is Musea in Gebaren zelfstandig verder gegaan onder de coördinatie van Wat Telt!. Max Vonk is een freelance filmeditor en colorist. Wat Telt! en Max Vonk Media werken vanaf 2016 samen aan diverse videoproducties in gebarentaal.

Roos Wattel over het maken van de videotour: ‘Het ontwikkelen van een videotour in gebarentaal is een grote klus: je moet niet alleen een andere grammatica maken, maar ook rekening houden met de mimiek, vertelsnelheid, gebarenlocaties, gebarenruimte en de vertelvolgorde. Je vertaalt vanuit een geschreven taal naar een driedimensionele taal. Hierdoor wordt het verhaal heel visueel verteld, het moet precies kloppen met alle details in het verhaal. We zijn blij dat het Rijksmuseum hierin met ons als dove ondernemers heeft samengewerkt, hierdoor is dit ook echt een inclusief project geworden.’

De videotour in Nederlandse Gebarentaal maakt deel uit van de Rijksmuseum-app, die gratis te downloaden is op de smartphone. De tour is ook voor €5 verkrijgbaar in het museum.

De videotour in Nederlandse Gebarentaal is mogelijk gemaakt door Bas ten Haaf Fonds / Rijksmuseum Fonds. De Rijksmuseum-app is tot stand gekomen dankzij de steun van hoofdsponsor KPN. 

Bron: Rijksmuseum