Als je kinderen, volwassenen, senioren én DJ Tiësto als klant hebt, dan moet je wel een bijzonder beroep hebben. En dat heeft Petra Spigt. Als oortechnieker maakt ze zowel maatoorstukjes voor hoortoestellen als gehoorbeschermers voor musici en dj’s.

'Toen ik twintig jaar geleden begon met mijn spreekuur voor mensen die een goed passend oorstukje wilden, kwam er een vrouw langs die al vijf jaar pijn in haar oor had omdat haar oorstukjes niet lekker zaten. Ik maakte eerst een afdruk van haar oor en vervolgens maakte ik op basis daarvan de oorstukjes op maat. De vrouw paste het. Het zat lekker. Ze barstte in huilen uit. Tranen van geluk. Weet je wat dat met mij deed? Ik durfde haar geen rekening te sturen. Ik was zo blij dat ze geholpen was en ik vond het zó leuk om te zien dat ik met mijn talent en vakmanschap het verschil kon maken. Dat is nog steeds zo.'

Edelsmid
'Ik ben opgeleid tot edelsmid en beeldhouwer. Daar was helaas geen droog brood mee te verdienen. Ik moest er iets bij doen om mijn vaste lasten te kunnen betalen. In 1979 zag ik in de krant een advertentie waarin mensen werden gezocht “met een goede handvaardigheid”, om oorstukjes te maken. Ik wist absoluut niet wat dat waren. Het bleek te gaan om een cruciaal onderdeel van elk hoortoestel: een op maat gemaakte drager die het geluid transporteert van het hoortoestel naar het trommelvlies. Bij mijn eerste werkgever verzilverden en verguldden we oorstukjes voor mensen die allergisch waren voor plastic. Daarin kwam mijn vak van edelsmid een beetje terug. Ik vond dat zo ontzettend leuk! Inmiddels heb ik al dertig jaar mijn eigen bedrijf voor maatwerk-oorstukjes.'

Kwaliteit
'Ik heb me vanaf dag één gericht op het leveren van kwaliteit. Het is heel belangrijk dat ik daaraan geen concessies doe. Dat deed ik zelfs niet in de economisch magere jaren die we achter ons hebben. Broekriem aanhalen en doorgaan, dat was mijn devies. Nu merk ik weer dat kwaliteit zich nooit verloochent. Mensen willen liever een iets duurder en goed zittend oorstukje dan iets waar ze minder voor betalen, maar wat niet lekker zit. Ik ben afhankelijk van de kwaliteit van de afdruk die de audicien mij aanlevert. Je kunt het vergelijken met wat een tandarts doet. Die maakt een afdruk van de mond en stuurt die op naar de tandtechnieker, die er een gebit van maakt. Als zo'n afdruk niet goed is, bijvoorbeeld omdat er luchtbellen in zitten, dan past het resultaat niet goed in de mond. Ik heb zelf ooit meegemaakt dat ik vijf of zes keer terug moest naar een tandarts omdat de kroon niet goed was. Dat bleek te liggen aan de afdruk, die niet goed was. Zo is ook de kwaliteit van de afdruk die ik van een oor krijg heel belangrijk. Ik ben er dus streng in geworden. Als ik een afdruk niet goed genoeg vind, dan stuur ik hem terug naar de betreffende audicien, en ik doe er dan een brief bij waarin ik uitleg hoe het moet.
Op mijn spreekuur komen vooral mensen die al meerdere keren terug zijn geweest bij hun audicien. De ene keer was het oorstukje te lang, toen te kort, een volgende keer te dik of het zat te los. Soms zijn ze al een jaar zo bezig. Als ze op mijn spreekuur komen, dan maak ik zelf de afdruk én het oorstukje. In 98 procent van de gevallen zit het in één keer goed. Er is dus een duidelijk verschil tussen universele dopjes, confectie-oorstukjes en maatoorstukjes. In mijn beleving bespaart een maatoorstukje tijd en dus geld.'

Musici
'Sinds een jaar of vijf werk ik behalve voor mensen met een gehoorbeperking ook voor een nieuwe doelgroep: zangers, klassieke musici en dj's. Voor hen maak ik gehoorbeschermers op maat om slechthorendheid te voorkomen. Ik vind dat het leukste werk dat er is. Ik maak ook wel eens gehoorbeschermers voor mensen die in een garage of een fabriek werken, maar dat zijn grote hoeveelheden. Bij musici en dj's gaat het om individueel maatwerk. De kunst is om ervoor te zorgen dat ze hun eigen muziek goed horen, maar verder moeten harde klanken juist worden tegengehouden. Bovendien hebben de meeste mensen in de muziek een lawaaidip of gehoorbeschadiging. Ik vind het een prachtige uitdaging om voor deze mensen zo goed mogelijk maatwerk te leveren. Tot mijn klantenkring behoren het Concertgebouworkest en het Nederlands Philharmonisch Orkest. Ook voor dj's zoals Armin van Buuren en Dj Tiësto heb ik gehoorbeschermers gemaakt. Ik schat dat zestig procent van mijn klanten bestaat uit mensen met middelmatige tot zware slechthorendheid, dertig procent uit musici en tien procent uit kinderen.'

Handenarbeid
'Het geheim van dit vak? Dat is de combinatie van dertig jaar ervaring, veel onderzoek naar de anatomie van het oor en vooral handenarbeid. Ik schakel pas lasertechnieken en 3D-technieken in als ik het idee heb dat de slechthorende of de drager van gehoorbeschermers er echt profijt van heeft en het product er beter van wordt. In de praktijk blijkt dat mensen die werken met laser en 3D niet altijd het ruimtelijk inzicht bezitten dat je nodig hebt om oorstukjes te maken. Oorstukjes op maat maken is tenslotte geen grafische vormgeving. Het is tijdrovende handenarbeid. Ik word er wellicht niet zo rijk mee als directeuren van andere laboratoria, maar ik vind dit wel de leukste manier.'

'Het spannendste is een eigen bedrijf'
'Het lastigste van mijn beroep – maar dat is tegelijkertijd ook het spannendste – is dat ik een eigen lab heb en een bedrijf. Ik heb twaalf mensen personeel die ik tevreden moet houden en die ik leuk werk wil bezorgen. Lastig vind ik het moeten voldoen aan alle regelgeving van arbodiensten en milieu, waarmee je nu eenmaal te maken hebt als ondernemer. Of ik voldoende tijd overhoud voor het maken van oorstukjes? Ja hoor, ik heb een team van mensen die de administratie doen en de productie. Maar het is altijd geworstel om tijd genoeg vrij te maken voor nieuwe ontwerpen. Het is nooit comfortabel; ik heb nooit eens een maand om iets te ontwikkelen.'
Meer weten? Kijk op www.labformaat.nl

Tekst Stan Verhaag | Foto's Thies Bening | Bron [link29074]Gezond Gehoor, jaargang 4, nr. 3[/link]

Gezond Gehoor
Dit artikel komt uit het magazine Gezond Gehoor, een magazine boordevol informatie over geluid, gehoor en gehoorproblemen in relatie tot gezondheid en welzijn. U kunt Gezond Gehoor vinden op de leestafel van de audicien, de kno-arts, bij audiologische centra en op cluster 2-scholen, maar ook bij de huisarts. Wilt u Gezond Gehoor thuis ontvangen? Neem dan nu een abonnement.

Gezond Gehoor is een uitgave van Berengroep.