Gerlof Leistra, misdaadverslaggever van Elsevier, schrijft op zijn weblog over het boek Zeden. Strafprocessen-van-de-eeuw waarin onder andere een zedenzaak uit 2003 wordt besproken waarbij acht dove jongens worden veroordeeld van verkrachting. Eén van de jongens wordt in hoger beroep vrijgesproken.

Spraakverwarring over `verkrachtende doven`

In het zojuist verschenen boek Zeden. Strafprocessen-van-de-eeuw (uitgeverij Vuyk & Co) beschrijven twintig advocaten een zaak uit hun praktijk, voorzien van een nuttige inleiding over de juridische context. Natuurlijk is hun verhaal gekleurd, maar vaak gaat het bij de verhoren al flink mis. De verdachte worden naar eigen zeggen woorden in de mond gelegd of er is sprake van zware druk.

Verkrachting
Ronduit verontrustend vond ik het intrigerende verhaal van de Alkmaarse advocaat Ivonne Leenhouwers over een zaak uit 2003. De 15-jarige Bas zou met zeven andere jongens van het doveninternaat waar hij verblijft de 14-jarige eveneens dove Sandra in en rond het schoolgebouw hebben verkracht. Tijdens een zes uur durend verhoor met behulp van een officiële tolk Nederlandse Gebarentaal heeft Bas volgens het dossier bekend. Maar tegen zijn moeder beweert hij onschuldig te zijn.

De rechtbank acht groepsverkrachting bewezen en veroordeelt de jongens tot een voorwaardelijke jeugddetentie van vier maanden en een leerstraf over seksualiteit.

Alleen de moeder van Bas laat hoger beroep instellen. Samen met Leenhouwers maakt zij aannemelijk dat er tijdens het verhoor sprake was van miscommunicatie. Zo wist Bas niet eens wat met ‘verkrachting’ bedoeld werd en kende hij het gebaar daarvoor niet. Naast de officiële gebarentaal bedient hij zich van een ‘dialect’ waarin gebaren iets heel anders kunnen betekenen. Volgens een jeugdpsychiater die hem onderzocht was de jongen bovendien gevoelig voor autoriteit en had hij de neiging om ‘snel in te stemmen met de ander’.

Beeldcultuur
Dove kinderen raken verward door de harde beeldcultuur van onder meer MTV en TMF. Zonder goede seksuele voorlichting ontwikkelen zij volgens Leenhouwers ‘een eigen subcultuur, met eigen ideeën over omgang met vrouwen en over seks’.

Het Hof spreekt Bas vrij. Onvoldoende is duidelijk geworden wat er nu precies gebeurd is en of er sprake was van dwang. Volgens Leenhouwers is de kans groot dat de zeven andere jongens in hoger beroep ook zouden zijn vrijgesproken. ‘Nu staan zij voor de rest van hun leven als verkrachter te boek.’

Zo’n verhaal roept veel vragen op. Je mag hopen dat het internaat na deze affaire inmiddels standaard seksuele voorlichting geeft. En dat doventolken het ‘dialect’ van jongeren beheersen. Net als Leenhouwers ben ik ook benieuwd hoe het met die zeven andere jongens gaat.

Bron: Elsevier

Gerlof Leistra (1959) is gespecialiseerd in verhalen over moord en doodslag, tbs en georganiseerde misdaad. In zijn weblog op de website van Elsevier reageert hij op actuele ontwikkelingen in de misdaad en biedt hij geregeld een inkijkje in de `onderwereld`.