Geen festival dat toegankelijk gemáákt is, maar van begin af aan door en voor doven opgezet. Dat is het nieuwe MuteSounds. Vijftien jaar na de eerste editie is op 15 juni 2024 de MuteSounds Comeback Party in Den Haag. Het bedrijf Deafinity van Peter Jan Rijpkema heeft sinds afgelopen zomer de organisatie van MuteSounds overgenomen van 125Procent. We zijn heel benieuwd naar de plannen, dus gaan wij met Peter Jan in gesprek!

UPDATE 10 juni: helaas gaat de MuteSounds Comeback Party niet door. Een nieuwe datum volgt.

Hoe is het zo gekomen dat jij dit bent gaan doen?

‘Ik ben al een tijd betrokken bij MuteSounds. In 2016, toen ik 16 was, trad ik er voor het eerst op als dove dj. Sindsdien heb ik bijna elk jaar opgetreden. Ongeveer een jaar geleden kwam ik mensen van 125Procent tegen. Toen ik vroeg naar de status van MuteSounds, vertelden ze me dat ze er niet meer actief mee bezig waren. Dat vond ik ontzettend jammer! Ze zochten een dove persoon om de organisatie over te nemen, dus besloot ik in dat gat te springen. Ik ben erg blij dat ik dit project, waar ik al zo lang bij betrokken ben, nieuw leven kan inblazen.’

Op welke manier is MuteSounds anders dan andere feesten voor deze doelgroep?

‘Veel van dit soort feesten worden alleen toegankelijk gemáákt voor doven en slechthorenden. Daarbij heb ik vaak het gevoel dat de doven niet echt op de eerste plaats staan. De muziek en de horende bezoekers lijken de prioriteit te hebben, en er staan zelden dove artiesten volledig in de spotlights op het podium. Dat is jammer, want er zijn tal van dove mensen met veel talent. Ze weten alleen niet altijd hoe ze de aandacht moeten trekken. Met MuteSounds wil ik niet alleen een feest organiseren, maar ook een platform bieden aan dove talenten!
Het is nog steeds ook interessant voor horende mensen! Het concept is anders omdat de visuele ervaring centraal staat. Ik wil dat horende mensen binnenkomen en denken: wauw, dit is hoe doven een feest beleven! Dus de ervaring wordt omgedraaid. Bij veel andere evenementen zijn horenden het uitgangspunt en worden doven uitgenodigd om het mee te ervaren. Ze maken het dan toegankelijk met gebarentolken, ondertiteling en het versterken van de bas. Maar bij MuteSounds is het omgekeerd. Horenden zijn welkom om mee te ervaren, maar het is vooral de bedoeling dat dove mensen zich thuis voelen.’

Blijf je vasthouden aan Den Haag als locatie?

‘De comeback party is in PAARD in Den Haag, omdat daar in 2009 alles begon, toen het nog Paard van Troje heette. De mensen die er toen bij waren, hebben bijgedragen aan het succes van MuteSounds. Veel van hen zullen er nu ook zijn, dus teruggaan naar die oorsprong vind ik van groot belang. Daarnaast wil ik jongeren van nu laten zien hoe MuteSounds er toen uitzag, zij het in een vernieuwde stijl.

Uiteindelijk wil ik MuteSounds nationaal en vervolgens internationaal uitbreiden. Eerst ga ik me richten op groei in Nederland, met steden als Amsterdam, Utrecht, Eindhoven en Groningen. En daarna droom ik van Brussel, Parijs, Barcelona… Door mijn ervaring in de evenementenwereld heb ik al veel waardevolle connecties, en ik wil die graag benutten om iets voor de dovengemeenschap te doen. Nu eerst beginnen met kleine stappen in Den Haag!’

Wat kun je vertellen over het programma?

‘Ik kan nu nog geen namen bekendmaken, maar ik kan wel verklappen dat er alleen dove artiesten zullen optreden, zowel uit Nederland als internationaal. We hebben drie heel verschillende headliners en daarnaast andere performers. Diversiteit speelt een belangrijke rol: we streven naar vertegenwoordiging van mensen van kleur en de LHBTIQ+ gemeenschap. Het wordt een heel zintuiglijke avond waarop je visuele elementen zult ervaren, de bas zult voelen, geuren zult ruiken en nog veel meer.
Ik ga ook zelf optreden als dj. Niet omdat ik mezelf zo belangrijk vind, maar omdat ik het gewoon leuk vind om onderdeel van het programma te zijn, samen met de anderen. En meer kan ik op dit moment echt nog niet delen!

En voor de toekomst? Als MuteSounds in 2028 twintig jaar bestaat, zou ik heel graag een bekende artiest uit de horende wereld te boeken. Deze persoon moet er wel voor openstaan om samen een compleet zintuiglijke show neer te zetten. Ik denk aan namen als Martin Garrix, Hardwell, Armin van Buuren, Joost Klein of Goldband. Het zou fantastisch zijn als zo’n artiest op sociale media de ervaring van dove mensen met muziek deelt, waardoor dove artiesten ook in de spotlight komen te staan.’

Wat zeg je als mensen die de dovenwereld niet kennen, zeggen: ‘wat gek, een muziekevenement voor doven’?

‘Mijn antwoord? Doven kunnen alles, behalve horen. En een muziekevenement draait niet alleen om horen, maar ook om zien, voelen en sociaal contact met anderen. Als mensen zich afvragen of het raar is, moeten ze vooral komen! Op die manier kunnen ze zelf ervaren hoe het is.’

Welk doel wil je bereiken met MuteSounds?

‘Dat zijn er meer dan één! Enerzijds streef ik ernaar dat mensen een mooie avond hebben tijdens onze evenementen. Belangrijker vind ik het genereren van meer aandacht voor dove mensen. Vaak is het dove publiek bij evenementen minder prominent aanwezig dan het horende publiek, en ik vind dat deze ongelijkheid moet worden rechtgetrokken.
Een ander doel is het bieden van een platform voor dove artiesten. Op termijn zou ik zelfs een boekingskantoor willen starten, waar organisatoren kunnen ontdekken welke dove artiesten, performers en kunstenaars beschikbaar zijn voor boekingen.
Tot slot wil ik de samenwerking tussen horende en dove mensen in de evenementensector bevorderen. Hierbij stel ik me voor dat er bijvoorbeeld een compleet zintuiglijke show wordt georganiseerd voor vijfduizend mensen in AFAS Live, waar iedereen over zegt: “Dit heb ik nog nooit meegemaakt!” Daarnaast ben ik ben ook zeer benieuwd naar de mogelijkheden van kunstmatige intelligentie (AI) in de toekomst. Dat zijn de doelen die ik momenteel nastreef met MuteSounds.’

Je wil ook dove en horende mensen samen ervaring laten opdoen in de wereld van
evenementen. Vertel!

‘Samen met TYD introduceer ik binnenkort een MDT-traject (maatschappelijke diensttijd). In dit traject leert een groep, bestaande uit één doof persoon en vier horenden uit zijn omgeving, een evenement voor doven organiseren. Per jaar is er plaats voor vier van deze groepen. Ze kunnen gezamenlijk een klein evenement organiseren of bijdragen aan de organisatie van een groot evenement zoals MuteSounds.
De horende deelnemers beginnen met 40 uur lessen in dovencultuur en Nederlandse Gebarentaal, verzorgd door TYD. Daarna besteden ze bij MuteSounds nog eens 40 uur aan het leren organiseren van evenementen voor doven. Na afloop ontvangt elke deelnemer een MDT-certificaat. En niet te vergeten: als dove persoon heb je na het traject vier horende mensen om je heen die jou beter begrijpen. Mocht je geïnteresseerd zijn of meer informatie willen, dan kun je een e-mail sturen naar info@mutesounds.nl.’