Op de handpalm van J. A. Wikkerink ligt een vleeskleurig apparaatje met de vorm en de grootte van een cashewnoot. Het minuscule hoortoestel, bedoeld om ín het oor te dragen, bevat naast een computerchip ook microfoons en luidsprekers kleiner dan een luciferskop.

Door Yvonne Jansen

Rotterdam – Volgens Wikkerink, technisch directeur van audiciensketen Beter Horen, heeft het toestel ook een nadeel: ,,Als je niet oplet, stap je er zo mee onder de douche. Daar is het niet tegen bestand. Maar dat geeft wel het draagcomfort aan.“

Beter Horen is de grootste audiciensketen van Nederland. Vorig jaar nam het bedrijf, met het hoofdkantoor in Doesburg, de winkels van Horen Nederland over. Sindsdien heeft Beter Horen met 131 winkels 38 procent van de Nederlandse markt in handen en daarmee is het de grootste, met een landelijke dekking en een omzet van ruim zeventig miljoen euro.

Beter Horen maakt deel uit van de Italiaanse wereldmarktleider Amplifon. De multinational verkoopt hoortoestellen, maar maakt ze niet zelf. Toch is Amplifon, door zijn omvang, volgens Wikkerink een belangrijke partner bij de verbetering van hoortoestellen.

Veldonderzoek

De ervaringen uit de winkels dienen als `veldonderzoek` bij de ontwikkeling van nieuwe generaties hulpmiddelen. ,,Een aantal keer per jaar komen er vertegenwoordigers en regiomanagers langs, zodat wij kunnen aangeven wat er leeft onder de klanten,“ vertelt audicien A. van der Linden, manager van het filiaal aan de Groene Hilledijk in Rotterdam.

,,De klanten vonden het bijvoorbeeld vervelend dat hun oor volledig werd afgesloten door de oude hoortoestellen. Daardoor veranderde de stem en hadden de klanten een opgesloten gevoel, soms jeuk of last van oorontstekingen. Met de nieuwe open aanpassing blijft het oor bijna vrij en zijn die problemen verholpen.“

Een ouderwets hoortoestel versterkte bovendien spraak, maar liet ongewenste geluiden op hetzelfde volume binnenkomen. Voor de drager geen pretje, zodat het toestel vaak uitgezet werd. De opvolgers, in het oor gedragen of als `banaantje` achter het oor, bewérken geluid. Met behulp van microprocessors, die in fracties van een seconde miljoenen berekeningen uitvoeren. Gewenste geluiden worden versterkt, bijgeluiden gescheiden van spraak, onaangename geluiden gedempt. Meestal hebben de hoortoestellen een aantal programma`s. Afhankelijk van de behoefte van het moment kunnen die worden ingesteld. Het beluisteren van de Matthäus Passion in een kerk vergt nu eenmaal een ander geluidskader dan geroezemoes tijdens een verjaardag.

Stereo

De nieuwste generatie toestellen is zelfs stereo, zegt Wikkerink. ,,Het apparaat in het linkeroor is draadloos verbonden met dat in het rechteroor. Stel dat het rechtertoestel meldt dat er een geluidsbron is, bijvoorbeeld een naderend brommertje. Het geeft die informatie niet alleen door aan het oor, maar seint tegelijkertijd het linkertoestel in: heb jij dat ook? Luidt het antwoord `nee`, dan weten we van welke kant het brommertje komt. Het toestel werkt zo samen met het brein.“

Slechthorendheid wordt volksziekte nummer één, als gevolg van de vergrijzing. Wikkerink: ,,Op basis van onderzoek denken wij dat momenteel 1,6 miljoen Nederlanders er last van heeft, oftewel tien procent. Slechts 500.000 mensen dragen een hoortoestel. Er is voor ons werk genoeg de komende decennia.“ Rotterdammer Van der Linden ziet nu al een verschuiving ten opzichte van vijftien jaar geleden. Naast de oudere slechthorenden bezoeken ook steeds meer dertigers, veertigers en vijftigers zijn winkel. ,,Er is steeds meer geluid om ons heen, van muziek, verkeer. Dat geluid verziekt de oren. We zien het hard achteruit gaan,“ vertelt hij.

Uiterlijk

Lang is er gesleuteld aan het uiterlijk van hoortoestellen. Het lukte de bedrijfstak echter niet van hoortoestellen een modeartikel te maken, constateert Wikkerink met spijt. ,,Waarom brillen wel en hoortoestellen niet? We hebben ons suf gepiekerd, maar zijn tot de conclusie gekomen dat slechthorendheid geen hip probleem is. Hoortoestellen blijven hulpmiddelen. We zullen er alles aan moeten doen om ze zo intelligent te maken dat de drempel om er een te dragen zo laag mogelijk wordt.“

Bron: Rotterdams Dagblad