Leven met een fantoomgeluid in je brein. Daar gaat de deels autobiografische debuutroman van Gregor Verwijmeren over. Het is een verhaal over woede en isolement, verstoorde stilte en geluid, dorpse rust en stadse herrie.

Verontrustende cijfers: één op de tien mensen hoort een constante ruis, fluittoon, knars of sirene. Onder jongeren piept het bij één op de vijf. Een fantoomgeluid wordt zoiets wel genoemd, omdat het niet door trillingen veroorzaakt wordt, maar door het brein zelf, en niet voor anderen hoorbaar is. De aandoening heet tinnitus. Zij is “goedaardig”, zoals Gregor Verwijmeren het ironisch uitdrukt in De vorm van geluid, zijn debuutroman. Je gaat er niet aan dood. Maar het is wel knap vervelend als je er 24 uur per etmaal mee zit opgescheept.

Cirkelzaag

Verwijmerens indringende toon en de ademloze, gedreven verteltrant met weinig wit tussen de regels verraden een persoonlijke betrokkenheid. De schrijver en zijn hoofdpersoon wonen allebei in een dorp bij de Kromme Rijn, brengen muziek in kaart in de bibliotheek van het Haags conservatorium en kampen beiden met drie verschillende geluiden in hun hoofd. Die drie geluiden worden, nogal droog, als volgt gecatalogiseerd: ‘Trio, fluit, cirkelzaag, ruis’, met als aanwijzing voor de uitvoerders van deze fantoomcompositie: ‘sempre lo stesso’ (steeds hetzelfde).

De vorm van geluid is geen doorsnee autobiografische roman. De verteller is niet overdreven scheutig met onthullingen over zijn jeugd, zijn kinderen en andere lotgevallen. Het lijkt Verwijmeren te gaan om een grotere kwestie, waarin zijn eigen gehoortroebelen en de bijkomende huwelijks- en slaapproblemen tot voorbeeld kunnen dienen.

Dit artikel, geschreven door Janet Luis, verscheen op de website van NRC.

Kans maken op De vorm van geluid?

Wil je ‘De vorm van geluid’ lezen? In het aankomende decembernummer van Gezond Gehoor Magazine maak je kans op een gratis exemplaar van dit boek. Gezond Gehoor Magazine is bedoeld voor iedereen die meer wil weten over oren, horen en geluid. Het blad bevat verschillende en vernieuwende invalshoeken en wisselt persoonlijke verhalen af met informatieve artikelen.

Een abonnement kost slechts 22,50 euro per jaar.