Als je doof bent is een baan niet altijd even vanzelfsprekend. Je kan makkelijk tegen vooroordelen of zelfs afwijzingen aanlopen. Wat kun je doen om dit te voorkomen en welke stappen moet je zetten als dat nodig is? Edward Tie (32) solliciteerde twee jaar geleden bij een ICT-bedrijf; de functie van programmeur sloot naadloos op zijn studie aan. De werkgever nodigde hem niet uit op gesprek, hij kreeg te horen dat hij ongeschikt was omdat hij doof is.

Edward liet het er niet bij zitten: ‘Ik was echt boos. Ik heb niet eens de kans gekregen om te laten zien dat doofheid werkelijk niets te maken heeft met intelligentie. Ze keken naar mijn lichaam, maar niet naar wat er in mijn hoofd zit.’ Hij stapte – met ondersteuning van de organisatie Dovenschap – naar de Commissie Gelijke Behandeling (CGB), die een onderzoek startte. Het kwam tot een zitting en uiteindelijk werd Edward in het gelijk gesteld. Het geval van Edward staat niet op zichzelf. De CGB krijgt vaak met dit soort situaties te maken.

Laurien Koster, voorzitter van de CGB: ‘Mensen worden vaak afgewezen op basis van beelden van de situatie. De werkgever probeert risico’s uit te sluiten. Bij een hartpatiënt kan bijvoorbeeld de gedachte zijn: “Die nemen we niet aan, die is vast altijd ziek.” Of: “Ik ga geen gehandicapte in dienst nemen, dat gaat ten koste van mijn winst.”’

Zelfredzaamheid
De CGB komt niet alleen in zicht als het gaat om een officiële klacht. Elke dag kunnen mensen bij het telefonische juridisch spreekuur terecht. Koster: ’Dan vragen we naar de situatie en dan schetsen we de mogelijkheden voor die persoon. Een procedure starten bij de CGB is niet iets wat wij altijd adviseren, lang niet elke situatie leent zich daarvoor. Wij zeggen eerder: “Heeft u er al over gesproken met de Ondernemingsraad, een vakbond of een andere belangengroep? Of: wellicht zou u contact op kunnen nemen met een  antidiscriminatie-bureau.”

Ook wijst de CGB op de rechten die de werknemer heeft. ‘Je moet mensen vaak de weg wijzen. Je voorziet door goede informatie mensen van zelfredzaamheid. Als je weet dat iets je recht is, dat je een passende behandeling in redelijkheid kunt vragen, dan ben je uit de slachtofferrol. Je bent dan niet machteloos overgeleverd aan iemand die over jou beschikt.’

Onprettig of onwettig?
Zo heeft ook Edward het ervaren; hij is blij dat hij destijds naar de CGB is gestapt. ‘Ik voelde me na het oordeel hartstikke goed, het was duidelijk dat ik in mijn recht stond.’ Wel heeft hij het gevoel dat niet veel mensen met een handicap van hun rechten en het bestaan van de CGB weten. Laurien Koster bevestigt zijn vermoeden. ‘Dat klopt, daarom zijn we recentelijk met de campagne ‘Onprettig of onwettig?’ gestart.

Gelijke behandeling heeft tot doel dat zoveel mogelijk mensen volwaardig kunnen participeren in de maatschappij. Dit hebben wij niet zelf bedacht, dat staat in de wet. Wij maken ons er hard voor dat deze wet nageleefd wordt, het moet vanzelfsprekend worden. Maar er staat nog een muur omheen die afgebroken moet worden. En wel zo snel mogelijk.’

Commissie Gelijke Behandeling
Telefonisch juridisch spreekuur: iedere werkdag tussen 14.00 – 16.00 uur. Telefoonnummer: 030 – 888 3 888, e-mail: info@cgb.nl. Voor meer informatie over gelijke behandeling of de campagne ‘onprettig of onwettig?’ kijk op: www.cgb.nl