De Gebarenmakers is een programma van de IKON uit 1992. Doven kunnen niet horen en de monniken, de Trappisten, mochten niet spreken, onvermijdelijk ontwikkelden ze gebarentaal: ze begonnen te praten met hun ogen en handen. Maar het werden wel totaal verschillende systemen.

De uitzending is nu in vier delen te bekijken op YouTube.

Omschrijving uitzending
00:02:00 – 00:02:50
Leader

00:02:50 – 00:23:28
De Trappisten monniken kregen bij hun intrede een heel beperkt lijstje gebaren en de rest verzonnen ze er in de loop van de tijd bij. Inventieve bedeksels die gebaseerd waren op de gesproken taal die ze al kenden. Het spreekverbod is inmiddels opgeheven.

INTERVIEWS met:
– diverse broeders over het ontstaan van het spreekverbod en uitleg van de gebarentaal. De oude strenge regels die vroeger in het klooster heersten.

SHOTS:
Communicatie-storing tussen doven en de gebarentaal van de trappisten.
Klooster Maria Toevlucht: broeders tijdens hun dagelijkse bezigheden oa brood bakken, eten klaarmaken en werken in de tuin. Gezamenlijke maaltijd en afwassen. Klok luiden en kerkdienst met oa zingen.
Gesprek met gast uit Trappistenklooster "De Achelse Kluis" over het verschil in gebarentaal per klooster (aan de hand van een boekje).
05:00 Twee dove meisjes praten via gebaren met elkaar 26";
05:26 Tony Bloem, hij is doof, over het belang van gebarentaal voor hem.
00:23:28 – 00:48:23
De gebarentalen van doven (overal op de wereld verschillend) zijn geen vertaling maar complete, zelfstandige talen, met een eigen woordenschat en grammatica. Vroeger verboden Dovenscholen hun leerlingen om onder elkaar gebarentaal te gebruiken. Dat is nu voorbij en gebarentaal wordt als een volwaardige taal beschouwd.

INTERVIEWS met:
– Tony Bloem, onderzoeker doventaal, hij legt uit dat per land een ander gebaar wordt gemaakt voor hetzelfde woord. Aanpassen gebarentaal aan de ruimte en karakter net als met praten. Het aanpassen van de gebaren door de jaren;
– Liesbeth Koenen, taalkundige, over ontstaan van gebarentaal en het leren van deze taal. De discussie over dove kinderen: eerst gebarentaal leren of eerst leren praten en liplezen. In Nederland weten veel mensen niet dat er gebarentaal bestaat;
– Marjan Quaak, moeder van twee dove meisjes over gebruik gebarentaal en doofheid. De taalontwikkeling van de kinderen;
– dr. Ant. M.J. van Uden pr., legt uit waarom hij tegenstander is van gebarentaal, discussie met Liesbeth Koenen en Tony Bloem hierover.
– Dickson St. Jago, dove voetballer;
– Ann Mills, alg. taalwetenschap UvA over onderdrukking gebarentaal op Dovenscholen;
– Sam Pattipeiluhu, onderwijzer, dat hij de enige dove leraar in Nederland is maar in Amerika wordt reeds zo les gegeven op de universiteit.

SHOTS:
– twee mensen praten met elkaar via gebarentaal, de één op straat de ander in de tram 27";
– Tony Bloem bezig met ontwerpen boek over gebarentaal 34"+24";
– Sam Pattipeiluhu geeft wiskundeles(?) in gebarentaal 23"+37";
– voetbalkantine vol met dove mensen die via gebarentaal met elkaar praten 36" + training Nederlands Doven Voetbalteam 23";
– twee dove meisjes vertellen elkaar een sprookje in gebarentaal 48"+16"+22";
– kinderen op Dovenschool praten in gebarentaal met elkaar 22";
– gesprek in gebarentaal tussen Dick Kerkhoven, doof, en pater.
00:48:23 – 00:49:09
Aftiteling