Wie ben je? Ben je wie je denkt te zijn? Ben je hoe anderen denken dat je bent? Je bent wie je denkt dat je bent, maar veel dingen van jezelf zie je zelf niet. Anderen zien dat wel en helpen je bewuster te worden van je persoonlijkheid, karakter, gedrag, denkbeelden, normen en waarden.

Door Judith Vogels

Ik heb altijd het beeld gehad van mezelf dat ik een normale opvoeding heb doorlopen en een normale ontwikkeling heb gehad. Tijdens mijn studie kwam ik erachter dat er gaten in mijn opvoeding en ontwikkeling zaten. Dat was voor mij erg schrikken, want mijn zelfbeeld was plotseling anders. Sinds dat moment ontdek ik om de zoveel tijd een nieuw gat, mede door de spiegels die ik voorgehouden krijg van de mensen om me heen.

Ik besef nu dat ik ontzettend slechthorend ben. Daarmee bedoel ik dat ik veel eigenschappen heb die anderen slechthorenden en doven ook hebben. Zoals bot zijn, zwart-wit denken, jezelf niet kunnen verplaatsen in een ander, missen van sociale regels, spelling van de taal die niet goed is, informatie op een visuele manier nodig hebben, moeilijk woorden niet begrijpen, snel verbanden missen, soms Jip en Janneke taal nodig hebben, taken goed afbakenen, de noodzaak van overzicht en structuur, soms afhankelijk opstellen naar anderen toe en formeel taalgebruik is lastig.

Het is fijn dat ik nu bewust ben van de zwakke punten van mezelf. Toch heb ik het gevoel dat ik gefaald heb. Ik ben niet wie ik dacht te zijn en ik heb nog veel te verbeteren. Is het reëel om te denken dat ik gefaald heb? Helemaal niet, want ik kan er niets aan doen dat ik die dingen niet in mijn opvoeding/ontwikkeling heb gehad. Kan ik de schuld op mijn ouders gooien? Misschien…. Maar alles was anders in de jaren 90 en veel informatie was er toen nog niet. Mijn ouders wisten niet beter en hebben hun best gedaan. Later heeft mijn moeder wel informatie gekregen en ging er achteraan.

Bewustwording van de gaten in mijn ontwikkeling is één ding, maar eraan werken is het andere. Zo weet ik dat mijn mimiek soms heel fel kan zijn, terwijl ik daar niet bewust van ben. Hoe kun je je eigen mimiek veranderen? Ik kan ook heel bot zijn. Ik vraag me af of ik daarvan kan zeggen dat het een familietrek is, of dat ik het op mijn slechthorendheid kan gooien?

Elke keer dat ik feedback krijg, ben ik wel blij. Maar ook is het slikken, want ik heb wéér iets niet goed gedaan of nog steeds niet goed. Het is jammer dat het soms niet zo snel gaat zoals ik het wil. Zo weet ik dat ik wat langzamer leer dan anderen en tijd nodig heb om het te verwerken. Soms hoor je dingen van anderen, maar wil je er niet naar luisteren en deel je die persoon zijn mening niet. Zo zeiden veel mensen dat ik nog niet volwassen was. Op een gegeven moment kwam ik er zelf achter en drong het besef door. Ik kan wel veel feedback van anderen krijgen, maar als ik het zelf niet zie, zal ik het niet veranderen.

Het is lastig….hoeveel moet ik aan mezelf veranderen, zonder mezelf te verliezen? Veel mensen zeggen dat ik nu eenmaal zo ben en accepteren veel dingen van mij, dingen die ik wel kan bijschaven. Mijn vrienden vinden het niet erg dat ik soms bot uit de hoek kan komen en lachen erom. Als gevolg dat ik niet bewust ben van dat gedrag en dat het ook op een andere manier kan. Als iedereen om je lacht, vinden ze het blijkbaar wel leuk. Waarom zou ik het dan moeten veranderen?

Het is nooit leuk om de confrontatie aan te gaan, laat staan met jezelf. Ik ben blij dat ik mezelf nu beter ken en daarop kan anticiperen in situaties. Zoals dat ik in het ziekenhuis was en heel veel informatie kreeg. Ik vroeg om folders en wat niet in de folders stond schreef ik op. Elke keer dat ik anticipeer op een situatie of vertel wat ik nodig heb, ben ik trots op mezelf.  Ik vraag me af hoe ik het al die jaren hiervoor heb gedaan. Het is goed om aan te geven aan mensen wat je nodig hebt; vaak doen mensen daar niet moeilijk over. Ook getuige het van zelfreflectie en kwetsbaarheid.
Daar zijn mensen vaak van onder de indruk.