Kamerlid Michael Freilich van de Vlaamse politieke partij N-VA (Nieuw-Vlaamse Alliantie) stoort zich aan het gebaar voor ‘Jood’ in het woordenboek Vlaamse Gebarentaal. Daarbij omlijnt de gebarentolk een grote haakneus. ‘Een eeuwenoud en achterhaald antisemitisch cliché,’ vindt Freilich.

Een video waarin het woord ‘Jood’ wordt uitgebeeld is terug te vinden in het woordenboek Vlaamse Gebarentaal.

Geen standpunt

Het woordenboek is het resultaat van lexicografisch onderzoek van het Vlaams Gebarentaalcentrum, waar ook onderzoekers van Vlaamse universiteiten aan hebben meegewerkt. Zij geven aan dat de onderzoekers geen standpunt innemen over de gebaren, en er ook geen waardeoordeel over vellen. Het woordenboek geeft uitsluitend weer welke gebaren er voor bepaalde woorden bestaan. Dat kunnen dus ook gebaren zijn die zijn ontstaan toen bepaalde stereotypen nog gangbaar waren.

Daar neemt Kamerlid Freilich echter geen genoegen mee. Hij vindt het gebaar racistisch en is van mening dat het niet online geplaatst had mogen worden.

Baardje

De oorsprong van het idee dat Joden per definitie een haakneus hebben ligt in het Christendom. De eerste keer dat een Jood voorzien werd van een haakneus was in 1170, in een tekening van Jezus aan het kruis. De enige persoon in die tekening die provocatief van het kruis wegkijkt, is de Jood. De haakneus werd in de tekening gebruikt om dit personage een gemener uiterlijk te geven. Vanaf de 13e eeuw wordt dit beeld standaard aan Joden gekoppeld.

Het internationale gebaar voor Jood is een stuk minder beledigend, daarbij wrijft men met één hand over een denkbeeldig baardje. Dat gebaar staat overigens ook in het woordenboek Vlaamse Gebarentaal. Het ‘baardjesgebaar’ wordt ook in de Nederlandse Gebarentaal gebruikt.

Bron: HLN en De Morgen