Onno Crasborn kwam op de reservebank terecht toen begin dit jaar de ERC Starting Grants werden verdeeld. Deze prestigieuze Europese aanmoedigingspremie voor jong wetenschappelijk talent leek aan hem voorbij te gaan. Nu blijkt dat er nog geld over is om zijn onderzoek naar gebarentaal een flinke impuls te geven.

Dove mensen communiceren met twee handen, horenden met één mond. Taalkundige Onno Crasborn vraagt zich af of dit verschil iets uitmaakt voor onze kijk op taal. De meeste taalkundige modellen zijn gebaseerd op gesproken taal met zijn lineaire, hiërarchische kenmerken. Maar als je met twee handen ‘praat’, kun je gelijktijdig twee verschillende dingen uitdrukken, tenminste, voorzover ons motorisch systeem dat toelaat.

We weten dat dove mensen zelden twee verschillende zinnen tegelijk gebaren’, zegt Crasborn. ‘Maar er zijn sterke aanwijzingen dat ze wél hun tweehandigheid gebruiken om iets extra’s uit te drukken of het gesprek te structureren. Ik wil graag onderzoeken hoe dat werkt. Wat is het soort informatie dat de tweede hand toevoegt aan een langer gesprek? En in welk type uitdrukking komt de tweede hand te pas? Ook is het heel interessant om te kijken hoe gebaren waar je je beide handen voor moet gebruiken – twee handen dus voor één woord – samen kunnen gaan met het gebaren van twee begrippen tegelijk.’
Crasborn zal zijn onderzoek On the other hand doen aan de Nederlandse Gebarentaal. De onderzoeksgroep beschikt over een zeer grote, digitale database van deze taal. ‘Ik hoop meer te snappen van de verschillen en overeenkomsten van gebaarde en gesproken taal.’

Crasborn studeerde taalkunde in Nijmegen en promoveerde in 2001 Leiden op gebarentaal. Sindsdien werkte hij in Nijmegen bij het Centre for Language Studies. Hij is tevens gebarentolk.

Starting Grant
De Starting Grants van het European Research Council zijn in 2008 voor het eerst toegekend. Er zijn ruim negenduizend aanvragen gedaan, waarvan nog geen 3 procent werd gehonoreerd in januari. Nu hebben nog een aantal ‘reservisten’ de toelage gekregen.

De concurrentie was dus aanzienlijk – en dat geeft iets aan over de status van deze subsidie. Arjan Vink, toen nog beleidsmedewerker Marktverkenning, strategie en ontwikkeling aan de Radboud Universiteit, zei eerder dit jaar: ‘Het enige criterium voor de ERC Starting Grant is excellentie; zowel van het onderzoeksidee, de aanvrager zelf als de onderzoeksinstelling waar het idee wordt uitgevoerd. Om te bewijzen dat je op alle drie de onderdelen uitmuntend bent, moet je de Europese competitie aangaan. Je concurreert niet alleen met de topwetenschappers uit eigen land, maar uit de hele Europese Unie.’ De ERC Starting Grants zijn maximaal 2 miljoen euro voor vijf jaar. ‘Genoeg geld om een eigen onderzoeksgroep van enige omvang op te bouwen.’

Bij de eerste ronde kreeg Gabriele Janzen van het F.C. Donders Centre for Cognitive Neuroimaging van de Radboud Universiteit Nijmegen al een Starting grant. Zij onderzoekt hoe ons brein regelt dat we de weg vinden en onthouden, ook als we daar geen speciale aandacht aan schenken.

Bron: RU Nieuws