Je oren te vaak en te lang blootstellen aan te hard geluid is niet goed voor je gehoor. Toch beseffen veel jongeren niet wat de gevolgen daarvan precies zijn en vooral: dat die veelal onomkeerbaar zijn. Het TV-programma Radar besteedde deze maand aandacht aan dit onderwerp.

Een piep of ruis in je oren; 80% van de jongeren heeft er weleens last van. Soms is dit tijdelijk, maar vaak ook niet. Het zijn klachten waarmee jonge festival-, concert- en discotheekgangers nogal eens bij de huisarts komen en die kunnen duiden op een gehoorbeschadiging. In 2015 waarschuwde de World Health Organization (WHO) dat wereldwijd 1 miljard jongeren risico lopen op gehoorschade door te harde muziek. Datzelfde jaar bleek uit het onderzoeksrapport Online Hearing Tests 2010-2014 van het Academisch Medisch Ziekenhuis (AMC) dat een kwart van de jongeren tussen de 12 en 24 jaar beginnend gehoorverlies heeft.

Gehoorschade
In de uitzending van Radar komen KNO-arts drs. Jan van der Borden en ervaringsdeskundigen Ruud van IJperen en Mirre Beek aan het woord. Ruud liep als DJ door overbelasting van zijn gehoor lawaaischade op. Mirres gehoor liep schade op door een bezoek aan een festival. Vragen die aan de orde komen, zijn onder meer: Hoe ontstaat gehoorschade en wat zijn de gevolgen? Wat doet de overheid en hoe kun je zelf schade voorkomen?

Risico
Ondanks maatregelen vanuit de overheid lopen bezoekers aan muziekevenementen namelijk nog altijd grote risico’s op blijvende gehoorschade. Een geluidsniveau van 80 decibel (dB) gedurende maximaal acht uur is nog veilig voor je gehoor. Elke 3 dB meer betekent echter een verdubbeling van het geluidsvolume. Een niveau van 83 dB is daarmee nog maar de helft van die tijdsduur, vier uur dus, veilig voor je gehoor en bij 95 dB zijn je oren slechts een kwartier veilig. Bij de voor uitgaansgelegenheden vastgestelde geluidsnorm van 103 dB, die in de praktijk nog wel eens overschreden wordt, loop je zonder gehoorbescherming al binnen enkele minuten risico op gehoorschade. Uit navraag door Radar bij enkele concertbezoekers blijkt dat het meenemen en dragen van oordoppen, zowel bij jongeren als volwassen, in de praktijk nog lang geen gemeengoed is.

Convenant
In 2014 is een convenant opgesteld, waarin afspraken tussen staatssecretaris Van Rijn, de Vereniging van Evenementen Makers (VVEM) en de Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF) zijn vastgelegd met betrekking tot geluidslimitering, -meting en -bescherming. Het doel is dat bezoekers van aangesloten muzieklocaties op een voor het gehoor verantwoorde manier kunnen genieten van muziek. In het ‘tweede convenant preventie gehoorschade muzieksector’, dat op 30 juni 2016 volgde, zijn deze afspraken verder aangescherpt. Bepaald is onder andere dat het geluidsniveau bij discotheken en poppodia maximaal 103 dB mag zijn.

Preventie
De belangrijkste boodschap blijft echter dat je zelf zuinig moet omgaan met je gehoor. De haarcellen in het binnenoor zijn zeer gevoelige zenuwcellen. Door je oren te vaak te lang of soms zelfs eenmalig aan (veel) te hard geluid bloot te stellen, kan blijvende schade aan de trilhaartjes in het binnenoor ontstaan. Deze lawaaischade heeft niet alleen een verminderd gehoor, maar daarnaast ook vaak onder meer een blijvende piep of ruis (tinnitus) of overgevoeligheid voor geluiden (hyperacusis) tot gevolg. Een kleine overbelasting is al genoeg voor een beschadiging. “Als jij bij hard geluid bent en je denkt: ‘Dit is eigenlijk niet fijn, wat ik nu hoor’, en je gaat uit het geluid en je bent in stilte en je hoort wat je anders niet hoort, bijvoorbeeld een piep in je oor; dat is al schade.”, legt drs. van der Borden uit. Hij benadrukt dat kapot zenuwweefsel betekent dat het echt kapot is en het dus nooit meer wordt zoals voorheen. “Dus als je te hard geluid hebt, dan moet je dat nooit meer doen.” Zuinig zijn op je gehoor is iets waarvoor je in belangrijke mate zelf verantwoordelijk bent. “De absoluut beste remedie”, zo zegt hij, “is preventie. Zorgen dat het niet gebeurt. Zeker als je het kúnt voorkomen.”