Slechthorend zijn en werken, een lastige combinatie. Werkoverleg is niet altijd eenvoudig, het telefoneren met klanten kan een probleem worden en zelfs de veiligheid kan in het geding komen. Gelukkig zijn er diverse technische hulpmiddelen die op en rond de werkplek ingezet kunnen worden. Een goed advies is daarbij wel van groot belang.

Als uw gehoor het (gedeeltelijk) laat afweten, kan dat gevolgen hebben voor uw functioneren op het werk. Ook als u een hoortoestel draagt, is goed horen of communiceren soms erg lastig. Zeker in rumoerige omgevingen kent een hoortoestel snel zijn beperkingen. Gelukkig zijn er allerlei technische hulpmiddelen die, los van of juist in combinatie met het hoortoestel, gebruikt kunnen worden. In grote lijnen zijn ze onder te verdelen in hulpmiddelen voor waarschuwing en signalering, voor het directe contact en hulpmiddelen voor contact op afstand.

Veiligheid voorop
Veiligheid op het werk is van groot belang: relevante waarschuwings- en alarmeringssignalen moet u daarom goed kunnen waarnemen. Bij een gering gehoorverlies zal dat geen probleem zijn. Wie een groter gehoorverlies heeft, kan baat hebben bij apparatuur die waarschuwt door middel van een trilsignaal. Zo bestaan er systemen waarbij een zender het alarmsignaal van rookmelder, gas- of brandalarm doorgeeft naar een ontvanger die de slechthorende werknemer om de pols draagt, als een horloge. Wanneer de alarmering afgaat, voelt de werknemer een trilsignaal. Het zendsysteem kan aan meerdere signaalbronnen gekoppeld worden, zodat het gebruikt kan worden in een omgeving waarin meerdere alarmsystemen aanwezig zijn. Ieder alarmsysteem krijgt zijn eigen trilpatroon en bovendien laat het ‘horloge’ met diverse symbolen zien om welk alarmsysteem het gaat.

Attendering via licht- en trilsignalen
Hebt u een flink gehoorverlies, dan zult u, net als thuis, de telefoon soms niet horen overgaan. Of u hoort niet dat uw collega bij uw kantoor aanklopt. Attenderingssystemen met lichtflitsen of trilsignalen kunnen dan hun dienst bewijzen. Zeker nuttig wanneer u niet de hele dag naast uw telefoon zit maar bijvoorbeeld geregeld pakken papier staat te kopiëren bij een luidruchtige machine. En uw collega kan in plaats van kloppen, op de deurbel drukken: via een lichtflits of trilsignaal weet u dan dat er iemand even uw aandacht wil.

Werkoverleg en vergaderen
Veel werk gaat gepaard met regelmatig werkoverleg. De ene keer spreekt u ’s morgens met uw directe collega het werk van de komende week door, de andere keer zit u in een belangrijke beleidsvergadering waarin harde noten gekraakt worden. Het probleem bij vergaderen zit hem vaak in het omgevingsgeluid (geroezemoes van deelnemers aan de vergadering, een half openstaand raam, slechte akoestiek). En in het feit dat mensen tijdens een vergadering regelmatig door elkaar heen gaan praten. Afspraken maken over een goede vergaderdiscipline is nuttig, maar zal niet afdoende zijn. Technisch zou u ondersteund kunnen worden met een zogenaamd communicatie- of vergadersysteem, bestaande uit een zender waarop een of meer microfoons kunnen worden aangesloten, en een ontvanger die u als slechthorende draagt, al dan niet in combinatie met een hoortoestel. De meest simpele uitvoering is een soloset met één microfoon, wat goed werkt als vooral één persoon steeds aan het woord is. Bij een grote het plaatsen van een gevulde vergadering zullen vaak meerdere personen praten, dus is een systeem waarop meerdere microfoons kunnen worden aangesloten handig.

Telefoneren
De ontwikkelingen in de telecommunicatie zitten de laatste jaren in een stroomversnelling. We telecommuniceren steeds meer via tekst en beeld, door te e-mailen, te sms’en, te skypen of te whatsappen. Maar er wordt ook nog steeds gesproken via de vaste of mobiele telefoon. Om dat telefoneren te vergemakkelijken, zijn er losse telefoonversterkers beschikbaar of telefoons waarvan het volume of de klankkleur regelbaar zijn. Ook kunnen ze vaak beluisterd worden via de T-stand van het hoortoestel, zodat omgevingslawaai geen invloed heeft. Ook voor de mobiele telefoon zijn er oplossingen om het omgevingslawaai buiten te sluiten.

Ook akoustiek helpt
Op sommige werkplekken is de luistersituatie te verbeteren door de akoestiek aan te passen. Het probleem van veel werkruimten is dat ze, onder andere vanwege eisen aan de hygiëne, veel harde en gladde oppervlakten kennen – vloeren, glaswanden, gestucte muren – en relatief weinig dempende materialen zoals gordijnen of vast tapijt. Ook zonder de ruimte te bekleden met tapijt en gordijn, is er vaak wel winst te behalen door het toepassen van poreuzer of minder glad materiaal (plafondplaten, stucwerk), boekenkast of het ophangen van vaak decoratieve dempende platen.

Kosten en vergoedingen
Technische hulpmiddelen en (bouwkundige) aanpassingen zijn vaak prijzig. Er zijn diverse mogelijkheden om deze kosten geheel of gedeeltelijk vergoed te krijgen. Alle persoonlijke hoorhulpmiddelen worden tegenwoordig vergoed door de zorgverzekeraar. Het principe is: wat u nodig heeft om goed te kunnen functioneren, krijgt u (soms gedeeltelijk) vergoed. Sommige hulpmiddelen worden vergoed vanuit het basispakket, voor vergoeding van andere hulpmiddelen komt u alleen in aanmerking als u een aanvullend pakket heeft. Hulpmiddelen en voorzieningen kunnen ook door het UWV worden vergoed. In dat geval moet uw werkgever een aanvraag doen. Het gaat hierbij om grotere aanpassingen, zoals een vaste ringleiding in de vergaderzaal, of aanpassingen die u alleen op het werk kunt gebruiken, zoals geavanceerde vergadersystemen.
Het UWV bepaalt of een voorziening echt nodig is. Er zijn ook werkgevers die liever niet dit soms langdurige traject ingaan, maar de boel snel geregeld willen en op eigen kosten een voorziening aanschaffen.

Laat u adviseren!
Misschien wel het belangrijkste: laat u adviseren! Technische hulpmiddelen zijn er namelijk in overvloed – in de categorie ‘waarschuwingssystemen’ zijn gemakkelijk tientallen oplossingen te vinden – en iedere werksituatie is uniek. Een goede adviseur denkt bovendien soms aan dingen waar u zelf nog helemaal niet bij stil had gestaan. Zo’n adviseur zal met u doornemen wat uw werk inhoudt, waar u tegenaan loopt en hoe de werkplek of werkplekken waar u veel vertoeft, eruit zien. Natuurlijk betrekt hij daarbij uw werkgever en zo nodig de bedrijfsarts. Ten slotte neemt de adviseur u veel werk uit handen door de aanvragen voor mogelijke vergoedingen te regelen en te zorgen dat uw werkplek straks helemaal aan uw eisen voldoet.

Waar kunt u terecht?
Voor (onafhankelijke) informatie over alle soorten hulpmiddelen envoorzieningen kunt u onder meer terecht bij GGMD OORzaken (www.ggmd.nl), Oorakel Informatie en Advies (www.oorakel.nl), het Gehoor Informatie Centrum in Eindhoven (www.gice.nl), de NVVS (www.nvvs.nl, www.hoorwijzer.nl) of uw regionale audiologisch centrum (www.fenac.nl). Zij kunnen u ook de weg wijzen naar adviseurs. Vanzelfsprekend kunt u ook uw licht opsteken bij uw eigen audicien.

Tekst Nic van Son | Foto's Rawpixel | Bron [link28998]Gezond Gehoor, jaargang 4, nr. 2[/link]

Gezond Gehoor
Dit artikel komt uit het magazine Gezond Gehoor, een magazine boordevol informatie over geluid, gehoor en gehoorproblemen in relatie tot gezondheid en welzijn. U kunt Gezond Gehoor vinden op de leestafel van de audicien, de kno-arts, bij audiologische centra en op cluster 2-scholen, maar ook bij de huisarts. Wilt u Gezond Gehoor thuis ontvangen? Neem dan nu een abonnement.

Gezond Gehoor is een uitgave van Berengroep.