Het is vrijdagochtend 29 november. We bellen even met Charley Erkens, voorzitter van de NBTG, de Nederlandse Beroepsvereniging Tolken Gebarentaal. De NBTG behartigt de belangen van de tolken gebarentaal in Nederland.

Goedemorgen meneer Erkens, fijn dat we u even wat vragen mogen stellen. Momenteel is de overheveling van de tolkvoorziening van Menzis naar de gemeenten een hot item in de politiek. Ook in de dovenwereld. Er is nog veel onduidelijkheid over de huidige situatie en de gevolgen die het besluit kan hebben.
Kunt u ons uitleggen hoe het nu zit?
‘Op 6 november stuurde staatssecretaris van Rijn een brief naar de tweede kamer waarin de overheveling van de langdurige zorg naar de WMO wordt aangekondigd. Ook de tolkvoorziening wordt daarin meegenomen. De tolkvoorziening is een specialistische functie. Er wordt gekeken naar de mogelijkheden en onmogelijkheden om het via een ‘landelijke inkoop’ te regelen. De gesprekken hierover zijn nog in een beginfase, dus daarover kunnen we op dit moment nog niet veel zeggen.’

Wat zou het voordeel kunnen zijn voor dove mensen?
‘Mensen vinden het prettig zaken dichtbij huis te kunnen regelen. Je verwacht van een gemeente antwoorden te krijgen die op jouw situatie van toepassing zijn. Dit betekent dat de betreffende ambtenaar op het gemeentehuis deskundig is. Maar kunnen én mogen we van een ambtenaar verwachten dat hij of zij deze deskundigheid in huis heeft? Wij zien, tot nu toe, nog geen voordeel of belang om de huidige situatie (via Menzis) te veranderen.’

Wat zijn in jullie ogen de grootste gevolgen als deze wijziging doorgaat?
‘Ten eerste het gebrek aan deskundigheid om een goede afweging te kunnen maken. Verder zien we het gevaar dat er geen financiering is voor de vergoeding. Het is ingewikkeld om, meestal een kleine post, te begroten en verantwoord te bestemmen.
Ook denk ik dat het nog onduidelijk is of er een recht blijft bestaan op x-aantal uren hulp of dat het een “gunst” wordt.’

De wetsverandering zou ook gevolgen kunnen hebben voor tolken, stellen wij ons voor.
‘Dat klopt. Wij vrezen veel problemen als tolken hun facturen bij ruim 400 gemeenten in Nederland moeten indienen. Wij zijn, net als Dovenschap, voorstander van Centrale Inkoop.’

Er zijn verschillende partijen gemoeid met deze discussie. Wat is jullie aandeel hierin?
‘Wij zijn betrokken bij de gesprekken rondom deze ontwikkeling en behartigen daarin de belangen van de tolken zo goed mogelijk. Wij hopen de betrokken ambtenaren goed inzicht te kunnen geven in het werkveld van tolken gebarentaal. Daarnaast zullen we uitdrukkelijk aangeven wat tolken naar onze mening nodig hebben om hun werk goed te kunnen blijven doen. Uiteindelijk neemt het ministerie, onder meer op basis van onze informatie, de beslissing.’

Op welke uitkomst hopen jullie, of wat verwachten jullie?
‘Ons ideaalplaatje is dat de gehele tolkvoorziening in één hand komt. Het onderscheid tussen arbeid, onderwijs en leefsituatie met drie verschillende instanties is complex. Niet alleen voor tolkgebruikers, maar ook voor tolken. Wij verwachten dat er voor de leefsituatie een centrale inkoop zal komen. De NBTG  kijkt ook naar het VN-verdrag voor de rechten van de gehandicapte mens en welke invloed dit heeft op de ontwikkelingen rondom de toegankelijkheid van de maatschappij en de inzet van tolken gebarentaal.’

Komen er straks niet grote verschillen tussen de gemeenten? 
‘Het zou verstandig zijn als er een pakket komt met standaard richtlijnen voor de gemeenten. Maar het is lastig om daar al iets over te zeggen, aangezien de uitwerking in de beginfase zit. We hopen wel dat er standaard richtlijnen komen.’

Meneer Erkens, hartelijk dank voor uw tijd en we blijven de ontwikkelingen volgen. We hopen op een goede uitkomst voor alle partijen. Prettige dag verder en een goed weekend!

Kijk voor meer informatie over de NBTG op de website.