Hoe toegankelijk zijn de verkiezingen voor de gemeenteraden?
Op woensdag 16 maart 2022 zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Je kunt dan stemmen op leden van de gemeenteraad in de gemeente waar jij woont. Op 14 en 15 maart kun je op sommige plekken ook al stemmen. De overheid heeft een Actieplan Toegankelijk Stemmen gemaakt, wat alle gemeenten kunnen gebruiken. Dit gaat over het toegankelijk maken van stembureaus en van informatie over stemmen.
Doofvriendelijke stembureaus
In steeds meer gemeenten zijn stembureaus die toegankelijk zijn voor doven en slechthorenden. Bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2021 was er bijvoorbeeld een toegankelijk stembureau in Utrecht, en er komen er steeds meer.
In vier gemeenten zijn stembureaus waar je in gebarentaal kunt communiceren met de stembureauleden (de eerste kolom in de tabel hieronder). Sommige stembureauleden spreken gebarentaal en/of er zijn tolken Nederlandse Gebarentaal aanwezig. Daarnaast hebben in vijf gemeenten stembureaus voorzieningen voor mensen die doof of slechthorend zijn (de tweede kolom in de tabel). Klik op de naam van de gemeente voor meer informatie.
Gebarentaalvaardige stembureaus | Stembureaus met voorzieningen voor doven/slechthorenden |
Amsterdam | Almere |
Arnhem | Amersfoort |
Groningen | Den Haag |
Leeuwarden | Nijmegen |
Uitgeest (NS-station, 15 maart 7-9u, 11-15u, 17-19u) | Rotterdam |
Utrecht |
Informatie in Nederlandse gebarentaal
Toegankelijke verkiezingen betekent ook dat alle informatie over de verkiezingen toegankelijk is voor iedereen met een beperking in Nederland. De rijksoverheid heeft een video gemaakt: Informatie over gemeenteraadsverkiezingen in Nederlandse Gebarentaal. Als je rechts onder de video op CC klikt, kun je ook de ondertiteling aanzetten. De gemeente Meierijstad publiceerde zelf ook een uitleg over de verkiezingen in gebarentaal. Ook Prodemos heeft filmpjes in NGT gemaakt:
Toegankelijke verkiezingsprogramma’s
Een aantal partijen die meedoen met de gemeenteraadsverkiezingen hebben hun verkiezingsprogramma toegankelijk gemaakt voor mensen met een (auditieve) beperking. Dit zorgt voor meer inclusie bij de gemeenteraadsverkiezingen. Een lokale partij in Meierijstad heeft een verkiezingsprogramma in gebarentaal, wat als een succes wordt gezien. Er is ook een kortere versie in gemakkelijke taal, en een gesproken versie. Ook een politieke partij in Rijswijk heeft haar programma in Nederlandse gebarentaal vertaald.
Inclusieve kandidatenlijsten
Kun je in de gemeenteraad zitten als je doof bent? Natuurlijk! Er zijn verschillende dove en slechthorende kandidaten voor de gemeenteraadsverkiezingen. Zij willen zorgen voor meer zichtbaarheid van mensen met een beperking in de gemeenteraad. We hebben het internet afgespeurd en hebben er een aantal gevonden:
- Amsterdam: Benjamin Caton
- Castricum: Luc Damen
- Groningen: Dennis Hoogeveen
- Laarbeek: Tom de Beer
- Meierijstad: Iris Wijnen
- Scherpenzeel: Evert van Loo
- Veenendaal: Jelle Threels en Amir Al Itejawi
- Woudenberg: Benny Elferink
Bron: Dovenschap
Reacties
# stembureaus
De stembureaus zijn voor doven normaal toegankelijk. Gewoon naar binnen gaan, pijlen volgen en als je aan de beurt bent, met 3 woorden melden dat je doof/slechthorend bent en je stempas & ID overhandigen. Je krijgt een stemformulier en wordt doorgewoven naar de volgende persoon, die je naar de stemhokjes doorverwijst. Die hokjes had je natuurlijk al lang gezien.
# Beter formuleren graag.
Het gaat niet om niet-toegankelijke stembureaus, maar om de informatie vooraf: wat je nodig hebt en zo. Over de partijen zodat je een gerichte keuze kan maken en zo. Wanneer je die stempas krijgt en zo. Maak als het om een specifieke groep gaat (zoals /doven/ of /slechthorenden/ dat ook duidelijk, zowel qua inhoud als qua titel.
In het onderhavige artikel gaat het dus om doven en nee, niet alle doven zijn geholpen met gebarentaal. Het gaat hier dus om een doven-subgroep.
# Informatievoorziening (in het algemeen)
Natuurlijk kunnen doven en slechthorenden van hun eigen belangenverenigingen goede informatie verwachten. Als belangenvereniging zitten jammeren is niet zo gunstig voor het zelfvertrouwen, Noch het eigen gejank noch een jankende belangenvereniging maakt de mens sterker. .
Het wachten is nog steeds op volwassen worden van instanties als doof.nl.
# Kieskompassen
Voor gealfabetiseerde doven/slechthorenden zijn er diverse kieskompassen, die via een reeks onderwerpen tot de conclusie komen welke partijen het beste bij je passen. Minstens 2 van die kompassen doorlopen en de resultaten vergelijken. Daarna overdenken welke van die twee het beste bij je past, of dat je nog een derde kompas opzoekt of dat je die hele compassenuitslagen naast je neerlegt en gewoon wat kiest. Met in het wilde weg wat uitkiezen laat je inderdaad je stem niet verloren gaan, maar kan natuurlijk uitpakken als een stem op een partij die krachtig toewerkt op iets wat je totaal niet wil. Zo’n kieskompas is niet verplicht en de uitslag verplicht ook nergens toe. Het is vooral een denkhulp.
# Geen keuze kunnen maken
Wie niet weet wat te kiezen, omdat geen enkele partij bevalt, kan een soort van proteststem inleveren door het formulier maagdelijk blank in de bus te doen. Dan heb je blanco gestemd, geen enkele partij sterker gemaakt en het totaal aantal blanco stemmen wordt meegeregistreerd met het aantal ingediende stemmen. Het is een subgroepje dat voor zichzelf spreekt. Wie denkt wat te bereiken door het formulier te bekladden, heeft het helemaal mis. Het wordt weggegooid wegens onklaar gemaakt. Ja, het wordt nog even genoemd bij de uitslagen, maar dat is alles: het wordt niet geregistreerd en het aantal ongeldige stemmen telt verder nergens mee.
# Op wie te kiezen
Tja, dan blijven we nog zitten met de vraag: hoe weet je welke partijen waarvoor gaan? Niet alleen met de mond, maar vooral met hun handelen. Dat is een hele uitzoekerij en de belangrijkste stap is: kijken naar voorgaande verkiezingen: wat hebben ze beloofd en wat deden ze in de jaren daarna.
# Foute kreet
De kreet dat elk land de regering krijgt waar men zelf voor gestemd heeft, is NIET waar. Via de verkiezingen geven we onze voorkeuren aan. We hebben er geen invloed op door wie en hoe de nieuwe regering samengesteld wordt.
Om een duidelijk voorbeeld te noemen: een flink aantal jaren geleden kwam de PvdA als de grootste uit de bus. Ze begonnen met de oriënterende gesprekken en de formerende overwegingen en Plop!!! Daar kwam de VVD met een compleet nieuw kabinetssysteem waarmee zij de macht in handen namen. Het schijnt geheel volgens de regels verlopen te zijn, dus we kunnen niet spreken van de macht stelen. Maar zoveel is dus ons stemmen waard voor de volgende kabinets- en gemeentelijke samenstelling. We geven onze voorkeur aan en als het eindresultaat erg afwijkt van het de samenstelling van de lopende regering, dan is er een luid signaal afgegeven. Daar wordt natuurlijk wel wat mee gedaan, maar is meestal niet meer dan wat goed klinkende teksten rondstrooien, al dan niet voorzien van mea culpa, wat al lang tot een dode term verworden is.