Als je last hebt van tinnitus, heeft dat grote impact op je leven thuis en op je werk. War kan jij, je werkgever of je collega’s doen? In dit artikel lees je zes tips hoe je om kunt gaan met tinnitus op je werk.

Anderen kunnen jouw tinnitus niet zien of horen

Net als gehoorverlies is tinnitus een onzichtbare aandoening. De kans is groot dat je als je tinnitus hebt, je dit niet direct aan de grote klok wil hangen. Je probeert het eerst zelf wel op te lossen. Je denkt dat je het wel onder controle hebt. En je wilt je collega’s er niet mee lastigvallen. Logisch, maar niet verstandig. Je hebt de hulp van je collega’s nodig om goed te kunnen blijven functioneren. Of op zijn minst hun begrip. Als jij aangeeft dat je een overleg liever even wilt overslaan omdat je moe bent, zal dat op weinig begrip kunnen rekenen. Maar wellicht wel als je collega’s weten dat jij die dag al een paar overleggen hebt gehad en dat dat voor jou vaak betekent dat je tinnitus toeneemt en je grens bereikt is. Dat je als je nu even rust neemt je er morgen waarschijnlijk gewoon weer kunt zijn.

Anderen vertellen over je tinnitus is dus belangrijk. Voor jezelf, zodat je makkelijker kunt ingrijpen. Maar ook voor anderen, zodat ze het een beetje kunnen begrijpen en er waar mogelijk rekening mee kunnen houden. 

Praat dus over tinnitus

Wat je vertelt, dat bepaal je uiteraard zelf. Tegenwoordig is tinnitus een redelijk bekende aandoening. De kans is daardoor groter dat je collega’s zelf iemand kennen met tinnitus of in ieder geval al in basis weten wat het inhoudt. Belangrijk is wellicht om uit te leggen wat het voor invloed op jou heeft. Wanneer je er last van hebt. En wat voor jou op die momenten helpt en wat juist niet. Misschien weet je al uit ervaring dat je niet meer dan twee overleggen op één dag moet voeren, of dat je minder last hebt van je tinnitus als je in een bepaalde ruimte kunt werken. Dan kun je daar rekening mee houden.

Waarschijnlijker is dat er ook veel momenten zijn waarvan je niet had voorzien dat het lastig voor jou zou zijn, of dat je pas later – als je alweer thuis bent – merkt dat je (meer) last hebt van je tinnitus. Wees eerlijk tegen je collega’s en/of leidinggevende over wat je nodig hebt. Dat vindt niet iedereen makkelijk. Maar onthoudt dat ook zij er baat bij hebben als jij je goed voelt.

Zorg voor de juiste balans

Zeker als je al wat langer ervaring hebt met tinnitus, zul je weten wat nodig is om op je werk zo min mogelijk last te hebben of te krijgen van tinnitus. In de ideale situatie maak je die omstandigheden zo, dat je je werk probleemloos blijft doen en je tinnitus onder controle hebt. Helaas is die balans in werkelijkheid niet zo eenvoudig te realiseren. Je hebt immers met heel veel factoren te maken, waar je zelf niet altijd invloed op hebt (of denkt te hebben). Toch is er maar één persoon die die balans moet creëren en bewaken en dat ben jij.

In de vorige alinea zeiden we dat je eerlijk moet zijn tegen mensen in je omgeving, maar eigenlijk moet je vooral eerlijk zijn tegen jezelf. Af en toe een beetje streng zijn voor jezelf (dit kan ik beter niet doen), maar vooral ook lief zijn voor jezelf (ik heb dit nodig). 

Tinnitus en je werkplek

Als we iets geleerd hebben van de afgelopen periode, is dat er meer mogelijk is dan een bureau op een kantoor om je werk te doen. Veel mensen hebben de afgelopen maanden de mogelijkheden van het thuiswerken kunnen ervaren. Wellicht heb jij daarin inmiddels ook kunnen ervaren dat het thuiswerken op een rustige studeerkamer zorgde voor minder last van je tinnitus aan het einde van de dag. Of misschien het omgekeerde: waren er thuis veel meer storende geluiden en een veel slechtere akoestiek dan je op je kantoor gewend was. Gaf het online vergaderen rust of was je juist meer opgebrand na een online meeting dan je gewend was?

Veel werkgevers nemen de ervaringen met het thuiswerken mee en willen dit blijvend invoeren. Voor jou dus een goed moment om te kijken wat je kunt gebruiken om de balans makkelijker in evenwicht te houden. Fijn als je af en toe thuis kunt werken bijvoorbeeld, maar dan liever geen of weinig online afspraken.

Geef aan wat je nodig hebt

Waar je ook werkt, het is verstandig om te kijken hoe je je werkplek zo gunstig mogelijk kunt vormgeven. Denk hierbij vooral aan akoestiek en bepaalde technische hulpmiddelen. Een goede koptelefoon bijvoorbeeld kan het online vergaderen een stuk aangenamer maken. Niet alleen aan jouw kant van de online verbinding trouwens. Wanneer je gebruikmaakt van een headset met een microfoon, dan is het geluid voor andere deelnemers veel aangenamer, ook wanneer je geen last van je gehoor hebt. Dus als alle deelnemers zo’n headset gebruiken, komt iedereen minder vermoeid uit een online meeting.

Geef bij je werkgever aan wat je nodig hebt om goed thuis te kunnen werken. Je hebt als medewerker recht op een aantal dingen, ook als je thuiswerkt. En werkgevers moeten voldoen aan de zorgplicht, waarbij ze onder andere moeten zorgen voor de juiste spullen en een veilige en gezonde werkplek. Je kunt ook een werkplekonderzoek laten doen, om te kijken wat verbeterd kan worden en om advies te krijgen over mogelijke aanpassingen en specifieke hulpmiddelen. Vaak worden deze hulpmiddelen vergoed door de zorgverzekering of door het UWV. 

Blijven functioneren of doormodderen

Gelukkig kunnen veel mensen met tinnitus gewoon het werk blijven doen dat ze graag willen doen, al dan niet met aanpassingen. Dat kunnen aanpassingen zijn op je werkplek, zoals hierboven beschreven, maar het kan ook betekenen dat je je werk aanpast. Wanneer je merkt dat het je niet lukt om de juiste balans te vinden, dan is het misschien tijd om hierover een gesprek met je leidinggevende aan te gaan. Wellicht zijn er aanpassingen in je werkzaamheden mogelijk, waardoor de balans wel weer bereikt wordt. Misschien kun je minder gaan werken, of op een andere manier gaan werken. Natuurlijk is dat vaak makkelijker gezegd dan gedaan, maar in de praktijk blijkt er vaak best veel mogelijk.

Vraag eventueel of een bedrijfs- of arbo-arts hierbij betrokken kan worden. Ook hierbij is het weer goed om te onthouden dat het voor jouw werkgever belangrijk is dat jij gezond blijft. Plat gezegd kost hem dat namelijk uiteindelijk minder geld dan wanneer hij niets doet en jij ziek wordt. Blijven doormodderen vanuit de gedachte dat het ‘wel gaat’ is geen goed idee. Tinnitus gaat niet over en de kans dat het vanzelf wel goed zal komen met je werk, is niet reëel. Neem zelf de regie! Geef je werkgever en je collega’s maar vooral jezelf de kans om te kijken naar hoe jij wel goed kan blijven functioneren. Nu en in de toekomst. 

En dan nog even dit

We hebben in dit artikel enkele aandachtspunten besproken waarvan wij uit ervaring weten dat ze kunnen helpen als je kampt met problemen door tinnitus op je werk. Tinnitus is een heel ingewikkelde aandoening omdat de gevolgen op ongelooflijk veel vlakken doorwerken en er geen eenvoudige oplossingen zijn.

We hopen dat iedereen die last heeft van tinnitus, met voldoening kan blijven werken in een fijne omgeving met begripvolle collega’s. Heb jij nog wat meer hulp of informatie nodig over het omgaan met tinnitus? Hieronder zetten we nog enkele instanties op een rij, waar je terecht kunt.

Stichting Hoormij – informatie over tinnitus / ervaringsverhalen
GGMD – informatie, hulp bij tinnitus en trainingen
Informatiekaart Stichting Hoormij – omgaan met tinnitus
Hooridee – tips, trainingen
De richtlijn Slechthorendheid en Tinnitus – richtlijn bedoeld voor bedrijfsartsen
Eerste hulp bij oorsuizen – facebookgroep oorsuizen / tinnitus
Hoorzaken – aanpassingen werkplek
Doof.nl – Vijf vragen over de enige erkende tinnitustherapie
Amsterdam UMC – Tinnitus informatie voor patiënten
Libra audiologie – werkplekonderzoek
Arbo Centraal – werkplekonderzoek
Werkpad – werkplekonderzoek, jobcoaching en andere ondersteuning