‘Ik heb van mijn “beperking” mijn beroep gemaakt’

Marijn Prins werkt bij Makker Hoortoestellen in Zeist en is zelf sinds haar geboorte slechthorend. ‘Als ik nieuwe mensen leer kennen, vertel ik in het begin nooit dat ik slechthorend ben,’ vertelt de 24-jarige audicien als we haar op haar werkplek bezoeken. ‘Maar tegenover klanten is het juist fijn dat ik uit eigen ervaring kan vertellen hoe het is om hoortoestellen te dragen.’

Marijn werd in 1994 geboren met een erfelijke vorm van slechthorendheid. Destijds was het de regel om pas met hoortoestellen te beginnen als een kind naar school ging. Tot haar vierde kon Marijn dus niet goed horen. Daardoor ontwikkelde ze een taal- en spraakachterstand. ‘Dat vind ik nu onbegrijpelijk,’ zegt ze, ‘want tegenwoordig krijgen baby’s van zes weken oud al hoorhulpmiddelen.’

Marijns ouders spanden zich in om Marijn toch naar een reguliere basisschool te laten gaan. Daar haalde ze haar achterstand in. ‘Ik vind het goed dat er speciaal onderwijs bestaat voor dove en slechthorende leerlingen,’ zegt Marijn, ‘maar ik vond – en vind het nog steeds – belangrijk om geen speciale of bijzondere behandeling te krijgen vanwege mijn slechthorendheid.’

Weinig begrip

Op de basisschool ging dat prima. Marijn zat op een fijne school waar haar slechthorendheid geen issue was. Daarnaast werd ze op een prettige manier ondersteund door een ambulant begeleider van Auris. Maar op de middelbare school begonnen de problemen.

‘De docenten op de middelbare school hadden weinig begrip voor mijn situatie. Ik maakte destijds gebruik van Solo-apparatuur, wat betekent dat een docent tijdens de les een microfoon om zijn nek hangt, zodat ik zijn of haar stem direct in mijn hoortoestellen kon horen. Maar een aantal docenten weigerde om dat ding te dragen.’ Daardoor kon Marijn de lessen slecht volgen en gingen haar cijfers steeds verder achteruit, met name voor de taalvakken.

‘Het was voor mij als puber al een hele drempel om voorafgaand aan iedere les aan een leraar te moeten vragen of hij een microfoon wilde dragen. Maar als ik dan ook nog te horen kreeg “nee, dat doe ik niet”, dan was dat echt een klap in mijn gezicht.’

Invalidentoilet

De luistertesten in klassikaal verband bleken voor Marijn niet te doen. In de klas was te veel omgevingsgeluid en ze kon niet terugvallen op mondbeeld. Het was duidelijk dat er een andere oplossing moest komen. Samen met de school werd besloten dat Marijn een laptop aan zou schaffen en de luistertesten in een aparte ruimte zou maken. Op die manier kon ze de audiofragmenten van de test direct aansluiten op haar hoortoestellen.

‘Maar toen bleek dat de enige ruimte waar ik apart kon gaan zitten niet bedoeld was voor leerlingen,’ vertelt Marijn. ‘Dus ik kon nergens in stilte die toets maken. Toen bedachten de docenten dat ik dan maar met mijn laptop op het invalidentoilet moest gaan zitten. Daar heb ik uiteindelijk de tests gemaakt.’ Terwijl ze het vertelt, is het ongeloof nog steeds van haar gezicht af te lezen. ‘Dit is nog geen twaalf jaar geleden. Ik had niet eerder zo veel belemmeringen ervaren. Ik vind het nog steeds onbegrijpelijk dat volwassenen zo met mijn slechthorendheid omgingen.’

Stage

In de derde klas kreeg Marijn nog een teleurstelling te verwerken. Ze wilde haar maatschappelijke stage doen bij een luchtvaartmaatschappij, omdat ze stewardess wilde worden. Ze kreeg echter te horen dat ze dit beroep vanwege haar gehoorproblemen nooit zou kunnen uitoefenen. ‘Toen wist ik het even niet meer. Toevallig moest ik langs Makker voor mijn hoortoestellen en ik dacht: misschien kan ik mijn stage wel ben hen doen.’

Tot haar eigen verbazing kwam Marijn er tijdens die stage achter dat ze het vak van audicien heel erg interessant vond. Ze vond het leuk om klanten vanuit haar eigen ervaring te vertellen hoe het is om hoortoestellen te dragen en ook de klanten vonden dit fijn. ‘Tijdens die stage besloot ik om de opleiding tot audicien te gaan volgen. Inmiddels zijn we acht jaar verder en werk ik hier nog steeds.’

Niet zielig

Wat Marijn opvallend vind is dat het vooral anderen zijn die een bepaald beeld hebben van slechthorendheid. ‘Als ik bij nieuwe kennismakingen meteen aan het begin vertel dat ik slechthorend ben, krijg ik heel vaak de reactie: “Ach gos, maar je bent nog zo jong!” Dat is raar, want ik vind mezelf helemaal niet zielig. Als andere mensen dat wél vinden, begrijpen ze niet hoeveel moois mijn oren me hebben opgeleverd: ik heb er immers mijn beroep van gemaakt.’

Het mooiste aan haar werk als audicien vindt Marijn dat ze echt iets kan betekenen voor mensen. ‘Ik zorg ervoor dat mensen weer betrokken raken bij hun omgeving, dat er weer een wereld voor ze open gaat. En ik bouw een band op met mijn klanten. Ze gaan altijd weer blij de deur uit. Dat sociale aspect, dat vind ik het leukst.’

Phonak Marvel

In de afgelopen jaren heeft Marijn de technologie van hoortoestellen in snel tempo zien veranderen. Toestellen worden steeds kleiner en ook de geluidskwaliteit wordt steeds beter. Zelf draagt ze sinds kort een nieuw type toestel, de Phonak Marvel. Hiervoor was ze acht jaar lang verknocht aan de AudeoS S9, ook van Phonak.

‘De geluidskwaliteit is voor mij een belangrijke reden om steeds weer voor Phonak te kiezen,’ vertelt Marijn. ‘Vroeger schrok ik altijd van bepaalde contactgeluiden. Als iemand een deur dicht deed of een kopje op tafel zette, kwam dat heel schel binnen op mijn toestellen. Sinds ik toestellen van Phonak draag, heb ik daar veel minder last van.’

Minder zorg

Dat niet iedere slechthorende zich het meest geavanceerde toestel kan veroorloven, weet Marijn maar al te goed. ‘Ik vind het belachelijk dat de zorgverzekeraars ons belemmeren om de best mogelijke hoortoestellen te dragen. En dan bedoel ik niet alleen jongeren, maar juist ook ouderen. Van ouderen wordt vandaag de dag al veel meer verwacht dan vroeger; ze ontvangen steeds minder zorg, ze moeten langer zelfstandig blijven wonen… en dan worden ze vervolgens ook nog afgescheept met hoortoestellen die niet optimaal zijn. Voor mij als audicien is dat heel lastig, want ik wil een klant het beste toestel voor zijn situatie kunnen adviseren. Door de lage vergoedingen van de zorgverzekeraars heb ik echter steeds minder ruimte om dat te doen.’

Voor haarzelf is de hogere prijs van een goed toestel het waard. ‘Als er iets is waar ik nooit op zou bezuinigen, dan is het mijn gehoor.’

Marijn werkt bij Makker Hoortoestellen in Zeist. Wil je meer informatie over de Marveltoestellen die ze draagt, kijk dan op de website van Phonak.